‘Samen komen we verder’ heet het gezamenlijke verkiezingsprogramma van PvdA en GroenLinks in Meierijstad. Daarmee gaan we de gemeenteraadsverkiezingen in van 16 maart 2022.
In ons verkiezingsprogramma kun je lezen waar we ons de komende bestuursperiode extra hard voor gaan inzetten:
Wonen in Meierijstad
Opkomen voor mensen
Onze toekomst in Meierijstad
Een bruisende gemeente
Meierijstad als voorbeeldgemeente
Aandachtspunten per kern
Hierna kun je ons hele verkiezingsprogramma lezen en/of downloaden. Wil je per hoofdstuk kijken wat PvdA-Groenlinks Meierijstad wil doen, kijk dan hier.
Kwalitatief, goed wonen is een basisvoorziening. Wij zien het als taak van de lokale overheid om daarvoor te zorgen. De gemeente zet zich met name in voor mensen die op de woningmarkt weinig kans hebben op een betaalbare woning. Wij denken daarbij aan mensen met een laag inkomen, mensen die hulp of begeleiding bij het wonen nodig hebben en statushouders. Hierover maakt de gemeente bindende afspraken met de woningcorporaties. Op basis van die afspraken woont iedereen in Meierijstad goed en betaalbaar.
De vraag naar woningen zal de komende jaren fors toenemen door onder andere vergrijzing, het toenemend aantal alleenstaanden en de toenemende behoefte aan arbeidskrachten van elders.
Meierijstad heeft inmiddels het initiatief genomen om ervoor te zorgen dat de productie van nieuwbouw fors zal toenemen. Een van de speerpunten van PvdA-GroenLinks is om ervoor te zorgen dat daar de vaart erin blijft.
We houden vast aan bestaande afspraken dat alle nieuwbouwplannen voor minstens 25% sociale woningbouw moeten bevatten. Wij vinden dat dit percentage verder omhoog zou moeten, want de wachttijd voor een sociale huurwoning móet korter. Ook willen we meewerken aan het realiseren van nieuwe woonvormen zoals zogenaamde tiny houses, door particuliere initiatiefnemers zelf ontworpen woonvormen en woningen die worden gebouwd uit gebruikte en gerecycleerde materialen om te zorgen voor betaalbaar, prettig en veilig wonen voor iedereen.
Er zijn veel jongvolwassenen van wie het inkomen te hoog is voor een sociale huurwoning. Of hun inschrijftijd bij een woningcorporatie is te kort, waardoor ze geen sociale huurwoning kunnen krijgen. Daarnaast krijgen ze alleen een hypotheek voor een prijsklasse waarin amper woningen te koop zijn. Vaak zijn deze jongvolwassenen aangewezen op dure particuliere huur. Daarom willen we dat het gat tussen de koop- en de sociale huursector wordt aangepakt door de bouw van goedkope koopwoningen (maximale stichtingskosten tweehonderdduizend euro), middeldure huurwoningen (zevenhonderd tot negenhonderd euro) en zijn wij voorstander van verkoop van bestaande duurdere huurwoningen door de woningcorporaties. Dit zorgt voor een grotere doorstroom op de woningmarkt, waardoor er meer betaalbare huurwoningen beschikbaar komen.
Er is een trend dat projectontwikkelaars zelf sociale huurwoningen bouwen. Daarin zien we risico’s zoals bijvoorbeeld prijsopdrijving. PvdA-GroenLinks vindt dat bij voorkeur de woningbouwcorporaties sociale huurwoningen moeten bouwen. Wanneer projectontwikkelaars sociale huurwoningen bouwen, vindt PvdA-GroenLinks dat de woningen minstens 25 jaar beschikbaar moeten blijven voor sociale huur, tenzij de gemeente deze verplichting eerder opheft.
Leegstaande gebouwen in winkelcentra en op bedrijventerreinen waar binnen een jaar geen nieuwe bestemming voor is gevonden, komen beschikbaar voor een combinatie van wonen, cultuur en nieuwe vormen van bedrijvigheid. Daarbij zoeken we in experimentele vorm de grenzen op van wat kan en wat mag.
PvdA-GroenLinks gaat ruimte bieden voor deze experimentele sociale wooninitiatieven. PvdA-GroenLinks wil uitvoering en verantwoordelijkheid daarvoor primair bij de woningcorporaties leggen en ook inwoners de ruimte geven die aan de slag willen met het bouwen van alternatieve, experimentele woonvormen.
Bijna alle gemeenten hebben in 2022 een tekort aan geschikte huisvesting. Nieuwbouw is noodzakelijk. Er is behoefte aan nieuwe woningen en woonvormen die afgestemd zijn op mensen die hulp of begeleiding nodig hebben bij het (zelfstandig) wonen. PvdA-GroenLinks zal alles in het werk stellen om tekorten hierin op te lossen.
Speciale aandacht heeft PvdA-GroenLinks voor ouderen met een al wat verder gevorderde vorm van dementie. Uit een recent onderzoek van Alzheimer Nederland komt naar voren dat voor deze ouderen de stap tussen thuis en het verpleeghuis te groot is. Daardoor blijven zij dikwijls te lang thuis wonen met een crisis tot gevolg. Het verpleeghuis is vaak de enige optie, maar dit is de plek waar men dan nog niet heen wil. Daarom ontwikkelt de gemeente in overleg met zorginstellingen, Seniorenraad Meierijstad en woningcorporaties of andere vastgoedeigenaren woonvormen waar mensen met dementie wél heen willen. Bovendien wordt hiermee de doorstroom op de woningmarkt bevorderd.
Nog te vaak moeten jonge mensen met een beperking tegen hun wens in verhuizen naar een andere gemeente. In een gemeente die opkomt voor iedereen, mag dat niet zo zijn en gaan we ook voor deze jongeren bouwen.
Inbreiding is het bouwen binnen bestaande bebouwing. Het tegenovergestelde is uitbreiding, dat plaatsvindt aan de grenzen van bestaande bebouwing. Inbreiding kan betrekking hebben op een kleine kavel, maar ook op een stuk grond dat al bebouwd is, waarbij de bestaande bebouwing gesloopt wordt en het terrein weer herbouwd wordt of dat er op bestaande bebouwing extra woonruimte wordt gerealiseerd. Inbreiding is ook het gebruik van (tot nog toe) onbebouwde grond binnen de kernen. Het is belangrijk dat er bij inbreiding rekening wordt gehouden met een goede inpassing met de omliggende structuur zodat dit niet ten koste gaat van een groene en prettige leefomgeving.
PvdA-GroenLinks Meierijstad wil hoogbouw daar waar op die manier ‘ruimte wordt gewonnen’, maar wel zodanig dat dit niet ten koste gaat van kwetsbare dorpsgezichten of historische objecten zoals monumenten en erfgoed.
Meierijstad kent –zeker in de kleine kernen en in het buitengebied– een groot aantal ruime woningen. Op de huizenmarkt zijn deze te duur voor veel potentiële kopers. Woningsplitsing is dan een duurzame oplossing om betaalbare woningen toe te voegen aan de woningmarkt
PvdA-GroenLinks vindt het belangrijk dat er een evenwichtige sociale opbouw binnen de kernen is. Dit kan onder andere door te sturen op voldoende variatie in het woningaanbod.
Wij willen dat de gemeente actieve grondpolitiek voert waar dat nodig is. Dat betekent dat de gemeente actief grond koopt en deze weer verkoopt na zekerheid te hebben gekregen over de bestemming ervan. Op deze manier kunnen we het probleem van het ontbreken van beschikbare bouwgrond verkleinen, waardoor woningbouw beter van de grond komt.
Bouwen doe je niet om te beleggen, maar om te voorzien in een primaire behoefte. PvdA-GroenLinks wil voorkomen dat beleggers huizen opkopen met als doel deze te verhuren als winstobject.
Belangrijk is dat jonge mensen de gelegenheid krijgen om in de dorpen te (blijven) wonen. Zo blijft de kern voldoende levensvatbaar.
PvdA-GroenLinks vindt dat kernen hun eigen identiteit moeten kunnen behouden en wil dat elke kern kan beschikken over een multifunctioneel centrum dat dient als wijk- of dorpshuis.
Het multifunctioneel centrum is een ontmoetingspunt en draagt bij aan het tegengaan van eenzaamheid. Van daaruit kunnen allerlei initiatieven ontstaan die te maken hebben met onder andere gezondheidszorg, sociale activiteiten, kinderopvang of onderwijs. Deze ontmoetingspunten kunnen ook gebruikt worden als rustige plek om ‘thuis’ te werken.
Daarnaast wil PvdA-GroenLinks op plaatsen in de gemeente waar mensen zich onveilig voelen of het onveilig is, dit bij de bron aanpakken. Extra gemeentelijke handhavers kunnen het gevoel van onveiligheid voor een deel wegnemen. Erg belangrijk vindt PvdA-GroenLinks de wijkgerichte aanpak van overlast. Daarin spelen in onze opvatting gemeente, woningbouwcorporatie, welzijnswerk, wijk- en dorpsraden en politie een belangrijke rol. Het initiatief ‘Kijk in de wijk’, waarbij deze organisaties samen jaarlijks een bezoek brengen aan de wijk of het dorp en op basis daarvan komen tot een plan van aanpak, steunen we daarom van harte. Zo kunnen wijken en dorpen zelf meepraten over de prioriteiten van handhaving in hun leefomgeving.
PvdA-GroenLinks ziet verschillen tussen dorps- en wijkraden. Dat heeft te maken met het sociaal-culturele karakter tussen enerzijds de wijken en buurten en anderzijds de kernen en dus ook met de daaruit voortvloeiende problematiek.
In de praktijk constateren we dat in een kern het draagvlak voor een dorpsraad aanmerkelijk groter is dan in een wijk voor een wijkraad. Anderzijds zien we ook dat de financiële mogelijkheden van wijkraden kleiner zijn dan die van dorpsraden. We willen niet dat de financiering van de een ten koste gaat van de ander en vinden dat er een eigen budget voor de wijk- en dorpsraden op basis van een evenwichtige begroting moet komen. Daartegenover stellen we een verplichting voor de wijkraden tot het houden van een jaarvergadering en het opstellen van een jaarverslag.
Wijk- en dorpsraden worden betrokken als er nieuwe plannen worden bedacht. Ook moeten wijk- en dorpsraden gevraagd én ongevraagd advies aan de gemeente kunnen geven over leefbaarheid. Dit geldt ook voor het betrekken van wijk- of dorpsraden bij gezamenlijke verantwoordelijkheden als groenonderhoud en wijkinrichting, zowel wat betreft bestaande situaties als de uitbreiding daarvan, en ook waar het gaat om verkeersveiligheid. Waar nodig moet hiervoor extra budget beschikbaar komen.
Daar waar de parkeerproblematiek het woongenot beperkt, kijken we samen met de bewoners naar een oplossing op maat, zoals: afsluitbare parkeerplaatsen voor personenauto’s, die vervolgens onder de bewoners evenredig verdeeld kunnen worden, en blauwe zones. Waar nodig verlagen we de parkeernormen en stimuleren we het gebruik van deelauto’s. Bijvoorbeeld in de centrumgebieden.
Voor de leefbaarheid in kleinere kernen, in het algemeen en ook voor een aantal bijzondere groepen, is het hebben van een punt waar je je dagelijkse boodschappen kunt kopen een groot voordeel. Omdat winkels soms economisch niet levensvatbaar zijn, steunt PvdA-GroenLinks initiatieven als ‘kooptaxi’s’, een wekelijkse dorpsmarkt of hulp bij digitaal inkopen.
Iedereen heeft recht op groen. Op veel plekken in Meierijstad ben je binnen vijf à tien minuten lopen in een groene openbare omgeving waar je kan ontspannen en kan bewegen, maar dat is nog niet overal zo. PvdA-GroenLinks wil dat iedere inwoner op korte afstand een groene omgeving op kan zoeken. Dat is zeker fijn voor kinderen, ouderen en mensen met een broze gezondheid. In de coronaperiode hebben veel mensen ervaren dat een wandeling in de buurt in een groene omgeving prettig is. We zetten in op natuurlijke schaduwstroken en manieren om water op te vangen om hittestress te verminderen.
1.2 VLUCHTELINGEN, STATUSHOUDERS EN ARBEIDSMIGRANTEN
Wanneer de rijksoverheid een beroep op onze gemeente doet voor de opvang van vluchtelingen, dan vangen we ze op, op een schaal die in verhouding staat tot het inwoneraantal van de gemeente. Een grootschalig locatiebesluit wordt pas genomen na goede en tijdige voorlichting.
Voor de huisvesting van statushouders gaan we uit van maximaal vier personen per woning met doorstroming op termijn naar reguliere en gespreide huisvesting. Uitzondering hierop zijn gezinnen. Deze zullen gezamenlijk worden gehuisvest. De inburgering van statushouders is gericht op het goed leren van de Nederlandse taal, het vinden van werk of opleiding en het leren kennen van de cultuur in Meierijstad. Zodat mensen echt mee gaan doen in de lokale samenleving.
Er is vraag naar woningen voor arbeidsmigranten. PvdA-GroenLinks wil fatsoenlijke huisvesting voor iedereen die in Nederland verblijft. Het soort huisvesting is afhankelijk van het soort werknemer. We kennen de varianten ‘shortstay’, ‘midstay’ en ‘longstay’.
Voor de kort verblijvende werknemers, die maximaal een seizoen in Nederland verblijven, vinden we geconcentreerde huisvesting het meest geschikt. We denken daarbij aan maximaal driehonderd personen met de noodzakelijke voorzieningen op korte afstand.
Voor de middellang en lang verblijvende werknemers is het stimuleren van integratie belangrijk. Zij maken deel uit van de samenleving en komen op basis daarvan in aanmerking voor een reguliere woning.
Uiteraard zijn onze woonwijken verkeersluw en bedoeld voor bestemmingsverkeer. Met de inwoners van alle kernen maken we een inventarisatie van verkeersgevaarlijke situaties en gaan deze samen oplossen. Wijk- en dorpsraden zijn daarin een belangrijke gesprekspartner, maar ook de Seniorenraad Meierijstad kan adviseren. Uiteraard kan niet alles meteen worden opgelost, we moeten prioriteiten stellen.
PvdA-GroenLinks Meierijstad denkt daarbij aan een aantal uitgangspunten:
Binnen de bebouwde kom is 30 km/u de maximumsnelheid voor autoverkeer.
Consequente voorrangsregels op de rotondes in onze gemeente.
Eenrichtingsverkeer voor fietsers (tegen de klok in) op alle rotondes, inclusief de fietspaden.
Alleen fietspaden van minimaal 5 meter breed zijn veilig genoeg om twee rijrichtingen te hebben.
Daar waar straten deel uitmaken van(knooppunt-) routes, worden ze ingericht als fietsstraten met voorrang voor het langzame verkeer.
Daar waar straten deel uitmaken van wandelroutes moeten trottoirs aanwezig zijn.
Het openbaar vervoer in onze gemeente heeft twee gezichten. Enerzijds kennen we enkele uitstekende busverbindingen, denk aan die van Veghel/Sint-Oedenrode naar Eindhoven of die van Schijndel naar Den Bosch. Anderzijds blijft er nog veel te wensen over, denk aan de aansluiting bus/trein naar Oss, de stopdienst Veghel – Den Bosch en het gebrek aan OV-mogelijkheden vanuit de Noordkade in Veghel.
Om het openbaar vervoer te verbeteren, bepleiten we het verbeteren van onhandige busverbindingen en het aanleggen van een railverbinding tussen Nijmegen en Eindhoven met stations in Son, Veghel, Uden en Oss. Zo worden we beter bereikbaar en maken we de verbinding tussen noord en zuid minder kwetsbaar.
We zien hier ook duidelijk een mogelijkheid om het goederenvervoer vanuit deze regio naar de rest van de wereld minder afhankelijk te maken van het wegvervoer en zo ook klimaatvriendelijker te maken.
De kleinere kernen van Meierijstad moeten ook per openbaar vervoer bereikbaar blijven. Bij het verdwijnen van buslijnen gaan we alternatieven uitwerken.
Veghel is onderdeel van een belangrijke verkeersader in Noord-Brabant. Daarnaast trekt de grote bedrijvigheid in Veghel verkeer aan, waaronder veel vrachtverkeer. Dat moet in goede banen worden geleid, waarbij de leefbaarheid voor de inwoners in het gedrang kan komen. Daarom moet steeds aandacht zijn voor creatieve oplossingen voor uitdagingen in het verkeer. Een echte uitdaging is bijvoorbeeld de N279 en de aansluitingen met bijvoorbeeld de Rembrandtlaan en Taylorbrug. Ondertunneling zou weleens een innovatieve oplossing kunnen zijn.
Veel inwoners van Meierijstad reizen van de kleine kernen naar Veghel of Schijndel (of buiten de gemeente) om daar te werken. Het meer inzetten van elektrische deelauto’s draagt duidelijk bij aan de verkeersveiligheid en meer sociaal contact. Alternatieven als bijvoorbeeld een elektrische watertaxi over de Zuid-Willemsvaart juichen wij toe.
Er zijn innovatieve oplossingen nodig om minder autoverkeer te realiseren. Een overlegpartner daarbij voor de gemeente is uiteraard het Platform Ondernemend Meierijstad (POM). Maar we zien ook kansen in samenwerking met kennisinstellingen. Daarom willen we met de Technische Universiteit Eindhoven, Jheronimus Academy of Data Science in Den Bosch, Automotive Campus Helmond en andere kennisinstellingen, inzetten we op innovatie om te kijken naar meer duurzame en snelle mobiliteitsoplossingen. Het streven is vijftig procent reductie van gereden kilometers.
Meierijstad heeft een goed sociaal beleid, en PvdA-GroenLinks wil dat beleid van de gemeente in de komende periode verder versterken.
PvdA-GroenLinks vindt dat de gemeente een belangrijke taak heeft in het opkomen voor kwetsbaren in onze samenleving. De gemeente kan inwoners die hulp nodig hebben bijstaan. Daarbij moeten vertrouwen in de burger en versterking van de zelfredzaamheid van de burger voorop staan.
Wetten en regels bieden de inwoner en de gemeente houvast, maar mogen niet in de weg staan om te doen wat nodig is. Bij het inzetten van hulp en voorzieningen moet geld niet de belangrijkste drijfveer zijn. Dan zou goedkoop weleens duurkoop voor de gemeente kunnen zijn en voor de inwoner een langere periode van tegenspoed betekenen.
Van organisaties waar de gemeente bij inkoopt of ondersteunt, vragen we iets terug te doen voor de samenleving, een social return verplichting. Denk daarbij aan het bieden van werkgelegenheid aan mensen voor wie de arbeidsmarkt weinig kansen biedt. We verwachten ook van organisaties, die subsidie krijgen, dat zij hun steentje bijdragen met social return.
Het Goed in Schijndel is naast een duurzaam initiatief ook een werkgelegenheidsinitiatief gebleken. Inmiddels werken hier en bij het textielsorteercentrum tientallen mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt. Daarom willen we meer kansen benutten om dergelijke duurzaamheidsinitiatieven op te zetten en te koppelen aan werkgelegenheid. De tijd is er meer dan rijp voor.
Geldzorgen en schulden leiden tot stress en ongeluk. Ouders en kinderen die in armoede opgroeien, lijden daar onder. Meer dan gemiddeld leven vrouwen in armoede. Jonge meisjes hebben bijvoorbeeld soms geen geld voor menstruatieproducten. Dat willen we voorkomen en bestrijden. Bijvoorbeeld met de armoede-ambassadeur en door goede samenwerking met vrijwilligersinstanties als Vincentius, Diaconie, Caritas en Voedselbanken. Zij verdienen de steun vanuit de gemeente. Door samenwerking met onderwijs, gezondheidszorg en andere partijen bereiken we meer mensen en kunnen we ellende voorkomen. Een armoedeplatform waarin alle partijen deelnemen ziet PvdA-GroenLinks als een goed initiatief.
Helaas zijn voedselbanken nog altijd nodig in Nederland. In Meierijstad zijn er vanuit burgerinitiatief voedselbanken of voedselhulp in Schijndel, Sint Oedenrode en Veghel. Van daaruit worden alle kernen bediend. PvdA-GroenLinks wil deze initiatieven blijven ondersteunen. We staan positief tegenover een winkelconcept waar mensen zelf hun producten kunnen kiezen. Er zit verschil in de wensen en behoeften van mensen die gebruik maken van de voedselbank en het is zonde om producten aan mensen te geven die zij niet kunnen eten. Aan gebruik van de voedselbank koppelen we altijd een hulpaanbod aan de inwoners.
Het welzijns- en maatschappelijk werk in Meierijstad verricht goed werk. Zij bestrijden eenzaamheid, ondersteunen mantelzorgers en vrijwilligers en doen nog veel meer. Door activiteiten en cursussen door de gehele gemeente heen bereiken de welzijnsorganisaties veel inwoners en dragen ze bij aan versterking van de zelfredzaamheid. Denk bijvoorbeeld aan het steunpunt digitale hulp of de cursussen van de bibliotheek die mensen helpen digitaal vaardig te worden, maar ook aan Nederlandse taalcursussen voor nieuwkomers uit andere landen. Integreren en meedoen in een samenleving begint immers met taal. Het welzijnsaanbod van ontmoetingsactiviteiten en ondersteuning specifiek gericht op meisjes en vrouwen ondersteunt de PvdA-GroenLinks van harte. Het draagt bij aan versterking van de positie van vrouwen in de samenleving.
Door afstemming en samenwerking met de betrokken partijen moet maatwerk mogelijk zijn. De gemeente is eindverantwoordelijk voor de ondersteuning van mantelzorgers. Denk hierbij aan voorlichting en/of informatie over dementie, vervangende mantelzorg, mantelzorg-cursussen en persoonlijke en individuele begeleiding thuis.
Er is voldoende en divers aanbod nodig van dagactiviteiten, waarbij ook aandacht is voor de bereikbaarheid.
Fysiek en sociaal actief blijven houdt mensen fit. Bovendien zorgen dagactiviteiten voor structuur in de week en maken ze een dag de moeite waard. Tegelijkertijd geeft het mantelzorgers ruimte om op adem te komen. Het mes snijdt aan twee kanten. Investeren in dagactiviteiten voorkomt isolement en eenzaamheid bij mensen en hun mantelzorgers. De coronacrisis heeft het belang van dagactiviteiten extra bevestigd.
We willen vrij toegankelijke dagbesteding en ontmoetingsactiviteiten in alle dorpen en wijken en bij voorkeur voor een brede doelgroep. Denk hier aan ouderen met beginnende dementie, GGZ-cliënten, vluchtelingen, werkzoekenden en sociaal geïsoleerde mensen. Dat ook sporten cultuur en de daarbij behorende voorzieningen tot dergelijke activiteiten behoren, lijkt ons vanzelfsprekend.
Er moet een duurzame zorgrelatie kunnen ontstaan tussen zorgvrager en hulpverlener. PvdA-GroenLinks vindt professionele kwaliteit belangrijker dan kosten(-reductie).
PvdA-GroenLinks is voor het dicht bij de inwoners organiseren van zorg. De toegang tot voorzieningen moet voor iedere inwoner duidelijk zijn, van hulp in het huishouden tot maaltijdverstrekking. In onze visie spelen de huisartsen, wijkverpleging en zorgcentra een centrale rol. Met zorgverzekeraars worden afspraken gemaakt over de inzet van wijkverpleegkundigen.
PvdA-GroenLinks wil onze jeugd een fijne toekomst bieden. Daarom willen we preventieve activiteiten voor de jeugd, ouders en opvoeders aanbieden. Denk aan voldoende speel- en sportvoorzieningen in de wijken en dorpen. We vinden een mix van kleine en grootschalige speelgelegenheden in wijken en buurten belangrijk, zodat de bereikbaarheid en het toezicht vanuit de wijk goed blijft.
We versterken het jongerenwerk in de jongerencentra en op straat. Gerichte activiteiten voor jonge mantelzorgers, eenzame jongeren, LHBTI+-jongeren, en meidengroepen dragen bij aan preventie en maken dat jongeren zich gezien en gehoord voelen. Daarbij hoort ook een laagdrempelig hulp- en adviesaanbod voor ouders, opvoeders en kinderen in Meierijstad. Hulp bij bijvoorbeeld echtscheidingen, verslaving en huiselijk geweld. Wanneer specialistische hulp nodig is, willen we dat die via de gemeente snel beschikbaar is en dat kinderen, ouders en opvoeders meepraten over de hulp die nodig is. Daarvoor kunnen ze een beroep doen op onafhankelijke cliëntondersteuning.
PvdA-GroenLinks denkt dat door preventie en aandacht voor een gezonde leefstijl, minder zorg en ondersteuning nodig is. Daarom willen we afspraken maken met zorgverzekeraars over preventieve activiteiten in de gemeente, zoals het bestrijden van onder- en overgewicht en overmatig gebruik van alcohol en drugs. De GGD kan hier een grote rol in spelen, net als bij de goede start van pasgeboren kinderen. De eerste jaren van het leven zijn cruciaal voor de toekomst van het kind.
Met het basis- en voortgezet onderwijs zetten we in op de gezonde school. Een gezonde maaltijd meekrijgen vanuit huis is geen vanzelfsprekendheid. Een gezonde schoolmaaltijd heeft positieve sociale- en gezondheidseffecten op het kind. We starten een proef met een of meerdere scholen die hiervoor open staan.
PvdA-GroenLinks denkt dat door preventie en aandacht voor een gezonde leefstijl, minder zorg en ondersteuning nodig is. Daarom willen we afspraken maken met zorgverzekeraars over preventieve activiteiten in de gemeente, zoals het bestrijden van onder- en overgewicht en overmatig gebruik van alcohol en drugs. De GGD kan hier een grote rol in spelen, net als bij de goede start van pasgeboren kinderen. De eerste jaren van het leven zijn cruciaal voor de toekomst van het kind.
Met het basis- en voortgezet onderwijs zetten we in op de gezonde school. Een gezonde maaltijd meekrijgen vanuit huis is geen vanzelfsprekendheid. Een gezonde schoolmaaltijd heeft positieve sociale- en gezondheidseffecten op het kind. We starten een proef met een of meerdere scholen die hiervoor open staan.
Huiselijk geweld, seksueel geweld en kindermishandeling zijn ernstig en helaas vaak verborgen. PvdA-GroenLinks wil dit geweld voorkomen, sneller signaleren en definitief en duurzaam stoppen. Om huiselijk geweld tegen te gaan wordt er hulp verleend aan zowel slachtoffers als dader. Ook wordt het thema meer bespreekbaar gemaakt op scholen en wordt er voorlichting gegeven.
Goed onderwijs is een basisvoorziening. Alle kinderen kunnen zich ontwikkelen en leren vaardigden om zich een positie te verwerven in de maatschappij. De gemeente heeft de verantwoordelijkheid om de aansluiting van zorg en onderwijs goed vorm te geven en onderwijsachterstanden tegen te gaan. We voorkomen vroegtijdig schoolverlaten door goed toe te zien op de leerplicht en ouders te ondersteunen bij problemen.
We bieden aan elk kind toegankelijke voorschoolse voorzieningen. Een belangrijke rol spelen de integrale kindercentra (IKC), de ontwikkeling daarvan zetten we voort in Meierijstad. Voldoende aanbod van kinderopvang is daarbij essentieel. We onderzoeken of dit zelfs mogelijk is buiten de reguliere werktijden, voor (alleenstaande) ouders, die in de avond- en nachturen of weekenden werken. Voor hen is er nu vaak geen kinderopvang mogelijk, behalve in het eigen netwerk.
Een goede en sociale organisatie van het leerlingenvervoer vindt PvdA-GroenLinks belangrijk voor de kinderen die aangewezen zijn op speciaal onderwijs op scholen op grotere afstand van hun thuis. Door een goed onderwijshuisvestingsbeleid wil PvdA-GroenLinks kwalitatief goed onderwijs bieden in alle kernen. Door goed overleg met de lokale en regionale onderwijsbesturen geeft de gemeente invulling aan dit beleid.
Schaalvergroting in het beroepsonderwijs is ook aan Meierijstad niet voorbij gegaan. Dat hoeft op zich geen negatieve ontwikkeling te zijn. In deze sector, met al zijn specialisaties kan dat zelfs goed uitpakken. Het mag niet betekenen dat daarmee dat beroepsonderwijs uit onze gemeente verdwijnt. Daarvoor zijn de diverse economische sectoren in onze gemeente veel te belangrijk. We realiseren ons dat de gemeente daar niet over beslist, maar zullen richting de onderwijsinstellingen het belang daarvan blijven benadrukken. Gezien de tekorten in deze sector zijn de uitbouw en het goed blijven aansluiten op de arbeidsmarkt van met name de technische en zorgopleidingen gewenst. Dat willen we doen in samenspraak met het bedrijfsleven (POM) en de onderwijsinstellingen.
Stages zijn voor alle leerlingen een belangrijk onderdeel van hun opleiding. Het gaat dan om opleidingsplaatsen waar de begeleiding van de leerling van groter belang is dan het economisch resultaat. Het vinden van goede stageplaatsen wil de gemeente faciliteren door het financieel steunen van het lokale project On Stage. Beroepsonderwijs en gemeente moeten leerlingen op dit gebied ondersteuning bieden. Dit kan niet zonder POM te betrekken bij het voorzien in en invullen van de stageplaatsen. De inzet van een accountmanager om bedrijven te binden aan scholen voor gastlessen, excursies en deelname aan On Stage steunen we. We zorgen voor een goede aansluiting van Voortgezet Speciaal Onderwijs en Praktijkonderwijs op de arbeidsmarkt, onder meer door inzet van leerwerkbedrijven en zorginstellingen voor de begeleiding.
We scholen mensen (om) en helpen ze aan ‘groene banen’ door samen te werken met werkgevers, vakbonden en onderwijsinstellingen. We kunnen de stap naar een duurzame samenleving niet maken zonder technisch geschoolde mensen voor de bouw, de installatie en het onderhoud van nieuwe duurzame technieken en technologieën. Samen met onze scholen, ondernemers en onderzoeksinstituten stimuleren we mensen om een baan te zoeken die bijdraagt aan een duurzame samenleving. Van fijnslopers: mensen die gebouwen slopen en zorgen dat zoveel mogelijk materiaal hergebruikt kan worden, tot groene aannemers die circulair en/of met hout de mooiste gebouwen plaatsen.
We wonen in een regio waar veel werkgelegenheid is. Alleen is de arbeidsmarkt niet voor iedereen toegankelijk. Daaraan werkt de gemeente met onder meer IBN en WSD onder het label PIM (Participeren in Meierijstad). Daar wil PvdA-GroenLinks mee doorgaan. Nog te veel mensen staan langs de kant. Werk, betaald of vrijwilligerswerk, met of zonder subsidie vanuit de overheid, we streven ernaar dat iedereen mee kan doen naar eigen vermogen.
Dat vraagt dat we ruimte geven aan het bedrijfsleven, maar voor ons betekent dat geen ongebreidelde groei. PvdA-GroenLinks wil ruimte geven aan bedrijven – liefst lokale bedrijven – die maatschappelijk bewust bezig zijn. Bijvoorbeeld door werkgelegenheid te bieden aan kwetsbare doelgroepen, te investeren in de gezondheid en het welzijn van hun medewerkers en door middel van een duurzame bedrijfsvoering rekening te houden met de uitdagingen en problemen die ons te wachten staan als gevolg van de klimaatverandering en de biodiversiteitsafname.
Er is in Meierijstad behoefte gebleken aan uitbreiding van bedrijventerreinen. PvdA-GroenLinks wil die behoefte zorgvuldig afwegen tegen andere ruimtelijke opgaven zoals energie, natuurontwikkeling, woningbouw en infrastructuur. Dat betekent dat we keuzes moeten maken. Ook met het oog op de bereikbaarheid van bijvoorbeeld Veghel. We leggen prioriteit bij ruimte bieden aan lokale bedrijven die groeien, waarbij we kijken naar groei van werkgelegenheid waar ook de lokale en regionale inwoners voordeel bij hebben. Ook ontwikkelingen met het oog op de uitdagingen voor een duurzame economie, zoals de waterstofeconomie, vragen onze aandacht.
We zien voor Meierijstad vooral economische kansen op het gebied van voeding, techniek, duurzaamheid en energie. Maar ook de sectoren cultuur, horeca, toerisme en recreatie bieden economische kansen in onze gemeente. We vinden variatie in werkgelegenheid voor zowel theoretisch als praktisch opgeleide mensen belangrijk. Meierijstad blijft een nationale en internationale kartrekker in het tegengaan van voedselverspilling. In de regionale samenwerking wordt dit verbreed met de verduurzaming van de verpakkingsindustrie en we onderzoeken of Meierijstad naast Agrifood Capital kan deelnemen in Brainport. Ook jaagt de gemeente innovatie aan door in zijn eigen bedrijfsvoering te experimenteren met nieuwe ontwikkelingen.
In 2050 moet Nederland een volledig duurzame energievoorziening hebben en daarmee volledig onafhankelijk zijn van fossiele brandstoffen. We willen een netto nul-energie gemeente zijn. Dit betekent dat we in 2050 binnen de gemeentegrenzen net zoveel duurzame energie opwekken als we verbruiken.
Dat betekent dat we nu hard aan de slag moeten. We pakken dit op verschillende manieren aan. Allereerst gaan we minder energie verbruiken, zodat we minder energie op hoeven te wekken. Daarnaast beperken we het gebruik van fossiele brandstoffen met als doel fossielvrij te zijn in 2050. Stapsgewijs wordt energie uit fossiele brandstoffen vervangen door energie uit hernieuwbare bronnen zoals zonne-energie, windenergie, geothermie en aquathermie. De energie uit hernieuwbare bronnen moet ook beschikbaar zijn, daarom ontkomen we er niet aan dat we de daken vol leggen met zonnepanelen en er windmolens in ons landschap komen te staan. We zorgen ervoor dat de gemeenschap financieel meeprofiteert en dat de omliggende natuur wordt verbeterd door onder andere lokaal eigendom en natuurpositief ontwikkelen. Daarnaast onderzoeken we hoe geo- en aquathermie ons kunnen helpen om in onze energiebehoefte te voldoen. Bij de uitbreiding van het aantal woningen en bedrijven zal dus per definitie uitgegaan moeten worden van de netto-nul-optie.
De gemeentelijke overheid geeft het voorbeeld en dat mag overal zichtbaar zijn. Het wagenpark van de gemeente wordt zo snel mogelijk geëlektrificeerd en alle gebouwen in eigendom of beheer van de gemeente worden voorzien van zonnepanelen. Dit wordt de nieuwe standaard. Het wordt verplicht om bij nieuwbouw van zowel bedrijven als woningen te zorgen voor een energieneutrale of energieleverende huisvesting.
Grote zonneparken op land kunnen voor problemen zorgen, omdat het huidige elektriciteitsnet onvoldoende capaciteit heeft om de opgewekte energie te transporteren. Dat is voor PvdA-GroenLinks echter geen reden om op de rem te trappen. Daarom wil PvdA-GroenLinks waar mogelijk inzetten op opslag van energie, bij voorkeur op wijkniveau. Op deze manier kunnen fluctuaties worden opgevangen. Voor grootschalige energieopslag willen we de opslag van waterstof waar mogelijk faciliteren. Denk aan innovatieve opslagsystemen met een hoge energiedichtheid zoals basalt en staalschroot.
We komen op voor mensen, die de extra lasten van de energietransitie niet kunnen dragen. Dat kan onder meer door het onderwerp continu bij onze partijgenoten in Den Haag onder de aandacht te brengen.
De Energiecoöperatie Meierijstad willen we voor een periode van vier jaar een financiële professionaliseringsimpuls geven. Want met de Energiecoöperatie Meierijstad willen we door middel van energiecoaches huishoudens laten adviseren over verduurzaming van hun woning. Dat draagt ook bij aan het terugdringen van de energierekening.
Er bestaat een gemengd beeld over laadpalen, zo lijkt het in sommige kernen goed geregeld, terwijl in andere kernen mensen die zelf geen oprit hebben, geen laadpaal binnen driehonderd meter kunnen vinden of een laadpaal met een te groot aantal mensen moeten delen. Daarvoor moet een oplossing komen.
Veghel, Schijndel en Sint-Oedenrode behouden hun milieustraat. Meierijstad zorgt ervoor dat afvalinzameling netjes en tijdig plaatsvindt. We willen dat afval meer circulair wordt benut, dat we hergebruik en recycling stimuleren en verbranding voorkomen of maximaal uitstellen. We hanteren daarbij een afvalinzamelingsstrategie die dit stimuleert. Milieustraten ontwikkelen we door tot circulaire ambachtscentra, waarmee we ook sociale werkgelegenheid creëren.
De aanpak van zwerfafval intensiveren we. Soms door meer afvalbakken (ook gescheiden afval) buiten te plaatsen of ze op een slimmere plek neer te zetten. Maar vooral stimuleren we het milieubewust gedrag. Dumpen van afval bestraffen we.
De omgevingswet heeft flinke gevolgen voor het gebruik van het buitengebied. Voorwaarden, of juist het ontbreken daarvan, hebben voor jaren gevolgen voor iedereen die iets wil ontwikkelen. De Omgevingswet biedt ook kansen om extra eisen te stellen, waarmee gestuurd kan worden op de ontwikkelingen binnen de gemeente.
Iedere renovatie of aanpassing in de openbare ruimte moet méér groen, biodiversiteit en klimaatbestendigheid opleveren. Ook gaan we samen met bewoners, verenigingen en bedrijven aan de slag met het zo goed en groen mogelijk inrichten van hun directe omgeving. Elke aanpassing maakt de gemeente Meierijstad groener.
De agrarische sector is voor onze voedselvoorziening een onmisbare schakel. Diezelfde sector staat onder druk, veel boerenbedrijven moeten groeien, omdat de prijzen die ze krijgen te laag zijn en de investeringen voor de vereiste vernieuwingen niet gefinancierd kunnen worden. Dat moet anders. Door als gemeente gezamenlijk op te trekken met de boeren is het mogelijk om naar een vorm van verbrede landbouw te groeien, die aansluit bij de wensen en eisen van de samenleving. Daarbij staan het werken volgens het kringloopconcept (mest en mineralen) en verduurzaming (energie, bestrijdingsmiddelen, biodiversiteit) centraal.
In Europees verband, het gemeenschappelijke landbouwbeleid (GLB), worden nieuwe regelingen voor het belonen van vergroening ingevoerd, de zogenaamde eco-regelingen. Deze regelingen zijn voor sommige boeren lastig in te passen en daarom willen wij samen met hen bekijken hoe dat aantrekkelijk gemaakt kan worden. De biologische landbouw wordt min of meer als de ecologische standaard gezien en wordt binnen de regeling het meest beloond.
PvdA-GroenLinks vindt dat de gemeente moet investeren in de ontwikkeling van natuur in Meierijstad. Als we gronden kunnen verwerven om natuurgebied in het kader van de natuurnetwerken en in het specifiek voedselbossen uit te breiden, doen we dat. We werken met lokale organisaties om het beheer van die gebieden te borgen. Indien gebieden groot genoeg zijn om grote grazers op een verantwoorde manier als natuurbeheerders in te zetten, onderzoeken we de mogelijkheden. Dat doen we bij voorkeur in samenwerking met onze lokale veehouders om hun verdienmodel te versterken.
Het Platform Natuur en Landschap Meierijstad (PNLM) zien we als een belangrijke adviespartner van de gemeente.
Bij bebouwing is een goede landschappelijke inpassing een vereiste, met de juiste erfbeplanting en instandhouding van cultuurhistorische zandwegen en karakteristieke gronden en beekdalen.
We gaan door met deelname in en ontwikkeling van het Van Gogh Nationaal Park en de samenwerking in het natuur- en recreatiegebied Groene Woud.
Het gebruik van bestrijdingsmiddelen moet omlaag. De gemeente is zeer terughoudend met het gebruik van bestrijdingsmiddelen in de openbare ruimte. Meierijstad staat het gebruik van glyfosaat vanuit het voorzorgsprincipe niet toe op haar eigen gronden, dit geldt ook voor de gronden die de gemeente verpacht. Milieuvriendelijke alternatieven hebben altijd de voorkeur, ook als daar een hoger kostenplaatje aan hangt. Aan inwoners wordt gevraagd om ook in hun tuinen en huishoudens zo min mogelijk gebruik te maken van bestrijdings- en schoonmaakmiddelen, die schadelijk zijn voor mens en natuur. Ook wordt gevraagd om de gebruiksaanwijzing en bijhorende dosering van die middelen nauwkeurig op te volgen om de menselijke gezondheid zo veel mogelijk te beschermen en om de kwaliteit van het oppervlaktewater te verbeteren. We zetten hiervoor in op voorlichting in samenwerking met boeren en waterschappen.
Vogels en insecten zoals vlinders en bijen zijn van groot belang voor onze leefomgeving. We houden daarom rekening met biodiversiteit bij het beheer van openbaar groen. Onze parken, bermen en andere groene plekken worden voortaan verzorgd en aangelegd volgens de principes van ecologisch beheer. Het gaat er niet alleen om welke planten en bomen je plant, maar ook over minder maaien. De biodiversiteit is gediend met verschraling van het maairegime en de afvoer van het maaisel zal daarop gericht zijn.
De luchtkwaliteit in Meierijstad moet verbeteren. Daarom willen we de normen van de WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) opnemen in het Omgevingsplan voor de bebouwde kom. Als gemeente aanvaarden we de consequenties daarvan voor de bouw en inrichting van de bebouwde kom.
We gaan de uitstoot van fijnstof door onder meer stoken verminderen. We verbieden het toevoegen van rookkanalen in nieuwe en bestaande bebouwing en introduceren maatregelen om inwoners te stimuleren om hun rookkanaal te verwijderen of onbruikbaar te maken.
De internationale duurzaamheidsdoelen, ook wel de sustainable development goals (SDG’s) genoemd, blijven we centraal stellen bij beleidsontwikkeling. Voor de praktische uitwerking passen we consequent de Telos-methode toe, zoals we dat nu ook doen. Op basis daarvan worden het beleid en de voortgang getoetst. Beleid moet bijdragen aan het behalen van de duurzaamheidsdoelen. Bij ieder initiatief wordt een Telos-duurzaamheidscan uitgewerkt. Ieder jaar brengt de gemeente een nieuwe monitor uit die laat zien welke vooruitgang we hebben geboekt. PvdA-GroenLinks wil lokale, projectgebonden duurzaamheidsdoelen in Meierijstad. Die doelen worden SMART geformuleerd en regelmatig op zowel inhoud als financiën geëvalueerd.
Hoosbuien komen steeds vaker voor. Bij de inrichting van de leefomgeving krijgt het opvangen van water volop de ruimte. Zo kunnen we schade door overstromingen bij hoosbuien beperken. In het landelijke gebied betekent de combinatie van wateropvang en het tegengaan van verdroging een andere aanleg van de sloten en watergangen: minder diep maar breder met flauwe taluds. Door het ecologisch beheer van de sloten en de taluds krijgt de biodiversiteit volop kansen. Het netwerk van ecologische sloten maakt het landelijk gebied fraaier voor ommetjes en recreatie. In de stedelijke omgeving zorgen groene daken ervoor dat water wordt vast gehouden. Daarnaast verbeteren groene daken en het afkoppelen van hemelwater het klimaat. In het Omgevingsplan wordt voorgeschreven dat bij nieuwbouw een maximaal percentage verhard mag worden, zodat water voldoende mogelijkheid krijgt om te infiltreren.
We nemen maatregelen tegen wateroverlast, zoals ander waterbeheer buiten de bebouwde kom en wateropvang beheer binnen de bebouwde kom. Daarvoor gaan we met de twee waterschappen in onze gemeente (Aa en Maas, De Dommel) een samenwerkingsagenda opstellen.
De kunst- en cultuursector in Meierijstad is waardevol. Dit zorgt voor ontmoeting, ontspanning, creativiteit, verwondering, schoonheid en verbinding. Daarom streeft PvdA-GroenLinks in de gemeente Meierijstad naar:
Aandacht voor de werkgelegenheid en de kwetsbare positie van ZZP’ers in deze sector.
Aandacht voor groot en klein: de Noordkade zien we als een goed bereikbare regionale culturele trekpleister, maar PvdA-GroenLinks vergeet niet de waarde van bijvoorbeeld een fanfare in een kleine kern. We streven daarom ook naar culturele activiteiten in alle kernen.
Doorgaan met professionele kunstlessen in het onderwijs. De creatieve bagage van kinderen neemt hiermee toe en we bereiken alle kinderen. Na het basisonderwijs moet er ook een versterking van kunstlessen in het voortgezet onderwijs plaatsvinden. PvdA-GroenLinks wil onderzoeken of kunsteducatie in de kinderopvang en het middelbaar beroepsonderwijs mogelijk is.
Voor de buitenschoolse kunsteducatie werken we met een professionele organisatie die een breed palet aan activiteiten biedt in een goede verdeling over onze dorpskernen. We zorgen dat kunsteducatie betaalbaar is voor iedereen, waar nodig met inzet van het Jeugdcultuurfonds en het gemeentelijk minimabeleid.
Wij willen een centrale plaats voor de bibliotheken in onze gemeenschap. PvdA-GroenLinks ziet ze als belangrijke plekken om te ontspannen en elkaar te ontmoeten. Vanuit hier willen we goede projecten rondom laaggeletterdheid, taalzwakte en digitale vaardigheden voortzetten en uitbouwen. De structuur van bibliotheken op school willen we versterken om het lezen te bevorderen, de leesvaardigheid te verbeteren en te verbreden naar mediawijsheid van kinderen. We leren kinderen omgaan met de mogelijkheden en risico’s van de digitale media.
De Blauwe Kei zien wij als de professionele podiumprogrammeur voor Meierijstad, aan de Noordkade, in het Spectrum en mogelijk ook op andere locaties. Wij willen een brede programmering, waar naast gevestigde namen uit de theaterwereld ook ruimte is voor lokale gezelschappen en jong (regionaal) talent.
PvdA-GroenLinks wil een verbinding van kunst en cultuur met het sociale domein. Dat biedt kansen. Denk onder meer aan programma’s voor mensen met een beperking, met dementie, maar ook aan projecten met jongeren in samenwerking met het jongerenwerk, zoals: graffitikunst, Dj’en, muziek, theater en circus.
PvdA-GroenLinks wil beeldende kunst als een vast onderdeel van grote projecten in de openbare ruimte. In overleg met de Kunststichting Meierijstad maken we onze openbare ruimte fraaier. Daarover sluiten we een convenant met de Kunststichting Meierijstad. Kunstwerken worden ontworpen en gerealiseerd in overleg met de omgeving en bij voorkeur met de inzet van lokale en regionale kunstenaars.
We willen kunst toegankelijk maken door middel van een activiteitenkalender, zodat alle inwoners op een laagdrempelige manier geïnformeerd worden over activiteiten rondom kunst en cultuur.
Sporten en bewegen zijn voor elke inwoner van Meierijstad belangrijk. Ze dragen bij aan een goede gezondheid en dat biedt mensen mogelijkheden om op allerlei terreinen deel te nemen aan de samenleving. Sporten is ook belangrijk voor het ontwikkelen en verder uitbreiden van vaardigheden die nodig zijn in onze samenleving. Het gaat dan over samenwerken, doorzettingsvermogen, presteren, omgaan met verlies en delen van successen.
We zien dat open dagen en Sjors Sportief bijdragen aan het in contact komen met verschillende sporten. Dat moet zo blijven. Verder willen we dat alle basisschoolkinderen betaalbare en het liefst gratis zwemlessen aangeboden krijgen. Dat kan ook via de basisscholen in de vorm van schoolzwemmen.
PvdA-GroenLinks vraagt om blijvende aandacht voor bewegingsactiviteiten voor alle leeftijden, maar met nadruk voor senioren, ook in de openbare ruimte.
Voor de begeleiding van mensen met een beperking of bijzondere ondersteuningsbehoeften zijn soms speciaal opgeleide trainers en begeleiders nodig. PvdA-GroenLinks vindt dat de gemeente dit moet faciliteren door verenigingen te verbinden met het juiste hulpaanbod. Meierijstad gaat binnen haar gemeentegrenzen sportaccommodaties toegankelijk maken voor deze specifieke doelgroepen.
Sport en plezier maken gaan hand in hand. Hiervoor dienen sportaccommodaties op peil te zijn. Daar waar nodig zal renovatie of verplaatsing (binnen de eigen kern) plaats moeten vinden. Sportverenigingen moeten daarbij zoveel mogelijk zelfvoorzienend zijn. Inkomsten uit activiteiten dienen (mede) te worden gebruikt om te investeren in de eigen sportaccommodatie.
Mensen, die buiten verenigings- of competitieverband willen sporten, kunnen gebruik maken van goed onderhouden en veilige voorzieningen als hardloop-, fiets- en mountainbikeroutes. Indien de Vlagheide hiervoor wordt gebruikt dient dat te gebeuren met respect voor de natuurwaarden, recreatieve mogelijkheden en rust. Door duidelijke bewegwijzering wordt het voor gebruikers makkelijker om rekening met elkaar te houden en elkaar niet te hinderen.
Vrijwilligers zijn voor alle organisaties onmisbaar. Hun werk is lang niet altijd even gemakkelijk en veilig. De gemeente biedt samen met welzijnsorganisaties actieve ondersteuning aan de organisaties en hun vrijwilligers en helpt met het werven van nieuwe vrijwilligers.
Motorcrossers in het buitengebied en zeker in natuurgebieden zorgen regelmatig voor overlast. Er zijn echter weinig alternatieven voor motorcrossers. Het aanwijzen van een speciaal gebied of routes in Meierijstad waar motorcrossers mogen rijden, waar de overlast op natuur en omwonenden minimaal is, is gewenst.
Het lokale erfgoed en de cultuurhistorie moeten zichtbaar en toegankelijk zijn door lokale initiatieven te ondersteunen, te bemoedigen en uit te leggen.
De belangstelling voor het ontstaan van de eigen samenleving is er dikwijls wel, maar vaak gericht op een erg ver verleden, heel specifieke gebeurtenissen of op totaal andere werelden dan de onze. Kennis over de lokale geschiedenis draagt bij tot meer begrip van de huidige manier van leven.
In dat geheel kan ook het ‘Duits Lijntje’, als een centrale as in onze gemeente, een belangrijke rol spelen. Wellicht dat lokaal erfgoed en cultuurhistorie zichtbaar kunnen worden gemaakt in een eigen museum, breed en speels opgezet in een te herbouwen Veghels stationsgebouw en -loods.
PvdA-GroenLinks vindt een goede relatie tussen burger en overheid van het grootste belang. Het uitgangspunt is een uitnodigende houding en vertrouwen in de burger vanuit bestuurders en ambtenaren van de gemeente Meierijstad in hun contact met de inwoners.
Wanneer iemand bij de gemeente aanklopt, verwachten wij een open houding vanuit de gemeente. Dit komt tot uiting in ‘ja mits-’ en niet in een ‘nee tenzij-houding’. We streven naar de juiste balans tussen burgerparticipatie en overheidsparticipatie.
Nu bijna iedereen toegang heeft tot internet moet de gemeente een toegankelijke digitale omgeving realiseren. Maar dat mag niet de enige mogelijkheid zijn om te communiceren met de gemeente. Communicatie van de gemeente Meierijstad onderscheidt zich in twee dimensies: een schriftelijk (digitaal, wijkbladen, brieven en dergelijke) en een mondeling deel (thema-avonden, wijkbezoek, huisbezoek).
In de digitale omgeving plaatsen we een ‘rode noodknop’ voor burgers om overbodige regels of ‘paarse krokodillen’ te melden. Overbodige regels zijn alle regels die niet noodzakelijk zijn voor het goed functioneren en regels die we niet kunnen of willen handhaven. De ‘paarse krokodil’ staat voor overdreven en klantonvriendelijke bureaucratie en regelzucht. We moeten nog meer werken vanuit het vertrouwen in de burger en minder vanuit achterdocht en controledrift.
We komen op voor mensen, die de extra lasten van de energietransitie niet kunnen dra
Wie voor de gemeente werkt, moet kunnen rekenen op een prettige werkomgeving bij een goede werkgever. We willen continuïteit borgen met vaste arbeidsovereenkomsten voor de gemeentelijke werknemers. Tevens dient het personeelsbeleid er op gericht te zijn dat het ambtenarenapparaat een goede afspiegeling is van de gemeentelijke samenleving. Daarbij bieden we ook werkgelegenheid aan mensen die het moeilijk hebben op de arbeidsmarkt. We voldoen minimaal aan de banenafspraak, maar streven naar meer.
Om werknemers bekend(-er) te maken met de gemeente bieden we hen een opleidingsprogramma aan gericht op kennis van de gemeente: geschiedenis, cultuur en specifieke kenmerken.
Daar waar mogelijk en wenselijk stimuleren we personeel om thuis te werken.
gen. Dat kan onder meer door het onderwerp continu bij onze partijgenoten in Den Haag onder de aandacht te brengen.
De Energiecoöperatie Meierijstad willen we voor een periode van vier jaar een financiële professionaliseringsimpuls geven. Want met de Energiecoöperatie Meierijstad willen we door middel van energiecoaches huishoudens laten adviseren over verduurzaming van hun woning. Dat draagt ook bij aan het terugdringen van de energierekening.
De rol van de gemeente op vele beleidsterreinen wordt belangrijker. Met de komst van de Omgevingswet, taken in sociale zaken, zorg en welzijn, energie en andere punten, is een sterke en innovatieve organisatie gewenst. Om als gemeente kwaliteit te leveren qua dienstverlening en een aantrekkelijke werkgever te zijn, is continu investeren in organisatieontwikkeling noodzakelijk. We zijn kritisch op het inhuren van externe bureaus en hebben de voorkeur om technisch-inhoudelijke kennis van zaken in eigen huis te hebben.
We willen in samenwerking met alle politieke partijen vrouwen enthousiasmeren voor een rol in de politiek om talenten zichtbaar te maken. We zullen met een initiatiefvoorstel komen in navolging van de gemeenteraad van Eindhoven.
PvdA-GroenLinks vindt het belangrijk dat de gemeente Fairtrade en biologisch inkoopt waar dit mogelijk is. Het is de meest duurzame combinatie die we op dit moment kennen. Als gemeente moet je niet willen bijdragen aan slavernij, uitbuiting, kinderarbeid en milieuvervuiling. Door maatschappelijk verantwoord in te kopen en te voldoen aan de criteria die voor gemeenten zijn vastgesteld, kan de gemeente een belangrijke bijdrage leveren aan het voorkomen van deze misstanden.
Aandacht voor woningbouw in Boerdonk, onder andere mogelijkheden tot zelfbouw, de bouw van kleine huisjes (tiny houses) en meer vrijheid in vorm en materiaalkeuze gericht op duurzaam wonen.
Ontwikkeling Vlagheideberg met nadruk op natuur. Recreatieve functie vooral gericht op wandelaars en fietsers, niet te intensief. Daar waar kansen liggen om aangrenzende gebieden van de Eerdse Bergen aan te kopen, deze in beheer overdragen aan de natuurwerkgroep Eerdse Bergen.
Controle en handhaving op illegale motorcrossers in natuurgebieden in en rondom Eerde uitbreiden en overtredingen bestraffen.
Mogelijkheid verkennen tot het realiseren van een recreatieve zwemplas op lokale maat in de omgeving Vlagheide.
Uitbreidingslocatie woningbouw Eerde ontwikkelen aan de Haakakker.
Tempo maken met realisatie van de nieuwe school.
Groene en speelrijke invulling van de voormalige pastorietuin, onder aanvoering van de dorpsraad en de actieve werkgroep.
In Olland is een inhaalslag gewenst voor woningbouw. Locaties zijn de vrijgekomen kerk, sport- en speelveld achter de kerk en de Locht. In goed overleg met de omgeving en de dorpsraad.
De gemeente ondersteunt d’Looper als maatschappelijke functie voor de Ollandse gemeenschap.
In de gekozen uitbreidingslocatie in het noorden van Schijndel moet in het woningbouwprogramma rekening gehouden worden met voldoende sociale woningbouw, woningen voor starters en senioren. Ook met vernieuwende woonvormen. Denk onder meer aan thuishuis voor ouderen en parentshouses ( tijde-lijke woonruimte voor mensen in een scheiding).
Investering in het Pleincafévan het Spectrum.
Vervangende nieuwbouw van het oude gedeelte van het Elde College. Onderzoek naar het onderbrengen van buitensportvoorzieningen voor gymlessen nabij het Elde College.
Openbaar toegankelijk maken van de Kloostertuin met bescherming van het groene karakter van de tuin. Samenwerking met leerlingen van het Elde College om de tuin te onderhouden en beheren. Daar geen bebouwing.
Aandacht voor de uitwerking van de omgevingsvisie Molenheide. Het resort gaat terug naar de recreatieve functie, maar wel in een zorgvuldig tempo en met de menselijke maat als uitgangspunt. Evenwicht vinden in de ontwikkeling van festival Paaspop ten opzichte van de ecologisch waardevolle omgeving, dat als onmisbaar verbindingsgebied fungeert tussen Wijbosch Broek en De Geelders.
Behoud van het groen en de cultuurhistorisch waardevolle landschappen van Sint-Oedenrode.
Meer culturele activiteiten voor het publiek bij Kasteel Henkenshage. In overleg met de exploitant ruimte creëren voor het exposeren van kunst.
Het bestuurscentrum verdient een betere bezetting met activiteiten die aansluiten bij de behoeften van de Rooise gemeenschap. Een deel afstoten is mogelijk, maar we moeten te allen tijde het historisch aangezicht van Kasteel Dommelrode beschermen.
Zorgen voor een goede huisvesting van de Rooise Heemkundevereniging.
Beschermen van het zicht op de Knoptoren. Vaker openbaar toegankelijk maken van de toren.
Versterken en verfraaien van de wandel- en fietsverbindingen in en rondom Sint-Oedenrode. Onder andere van de Kienehoef richting Boskant en van Nijnsel onder de A50 door richting het centrum en weer naar Oud Rijsingen.
Bij mogelijk vertrek Ahrend, wat niet in de planning lijkt, zorgen voor versterking van het Dommeldal in combinatie met wonen.
We staan open voor herontwikkeling van De Goede Herder en andere inbouwprojecten.
De Aa beter betrekken bij de ruimtelijke inrichting van het centrum.
Een kunstroute-verbinding tussen de Noordkade en het centrum.
Meer handhaving en toezicht op kwaliteit van het openbaar groen in wijken als De Bunders en Veghel-Zuid. Ondersteuning bieden aan de wijkraden daar.
Een basisschool (dependance) in Veghels Buiten is denkbaar.
Duidelijke afbakening over wat er aan bedrijvigheid en activiteiten mogelijk is aan de Noordkade. Bereikbaarheid Noordkade (OV) en een goede afwikkeling van autoverkeer (inclusief parkeren) vereisen onderzoek.
Een actueel verkeerscirculatieplan dient ten grondslag te liggen aan besluiten voor bijvoorbeeld Rembrandtboulevard en de korte haak, die kunnen enkel worden gemaakt als de verkeersintensiteit fors wordt verminderd.
Onderzoeken wat de kansen en behoeften zijn voor een Omnipark Prins Willem Alexander.
Ervoor zorgen dat Zijtaart niet ruimtelijk ingesloten raakt tussen kanaal, A50 en industrie. Plannen maken voor ruimte voor natuurontwikkeling in Zijtaart, ook bij het stoppen van agrarische bedrijven.
Tijdig inspelen op woonbehoeften van de Zijtaartse inwoners.
Behoud en versterken van de maatschappelijke functie van dorpshuis ’t Klooster in Zijtaart. Ook voor culturele activiteiten als muzieklessen en de bibliotheek.
‘Samen komen we verder’ heet het gezamenlijke verkiezingsprogramma van PvdA en GroenLinks in Meierijstad. Daarmee gaan we de gemeenteraadsverkiezingen in van 16 maart 2022.
In ons verkiezingsprogramma kun je lezen waar we ons de komende bestuursperiode extra hard voor gaan inzetten:
Hierna kun je ons hele verkiezingsprogramma lezen en/of downloaden. Wil je per hoofdstuk kijken wat PvdA-Groenlinks Meierijstad wil doen, kijk dan hier.
1. Wonen in Meierijstad
2. Opkomen voor mensen
3. Onze toekomst in Meierijstad
4. Een bruisende gemeente
5. Meierijstad als voorbeeldgemeente
6. Aandachtspunten per kern
1. WONEN IN MEIERIJSTAD
1.1 WONEN
Onze keuzes:
Kwalitatief, goed wonen is een basisvoorziening. Wij zien het als taak van de lokale overheid om daarvoor te zorgen. De gemeente zet zich met name in voor mensen die op de woningmarkt weinig kans hebben op een betaalbare woning. Wij denken daarbij aan mensen met een laag inkomen, mensen die hulp of begeleiding bij het wonen nodig hebben en statushouders. Hierover maakt de gemeente bindende afspraken met de woningcorporaties. Op basis van die afspraken woont iedereen in Meierijstad goed en betaalbaar.
De vraag naar woningen zal de komende jaren fors toenemen door onder andere vergrijzing, het toenemend aantal alleenstaanden en de toenemende behoefte aan arbeidskrachten van elders.
Meierijstad heeft inmiddels het initiatief genomen om ervoor te zorgen dat de productie van nieuwbouw fors zal toenemen. Een van de speerpunten van PvdA-GroenLinks is om ervoor te zorgen dat daar de vaart erin blijft.
We houden vast aan bestaande afspraken dat alle nieuwbouwplannen voor minstens 25% sociale woningbouw moeten bevatten. Wij vinden dat dit percentage verder omhoog zou moeten, want de wachttijd voor een sociale huurwoning móet korter. Ook willen we meewerken aan het realiseren van nieuwe woonvormen zoals zogenaamde tiny houses, door particuliere initiatiefnemers zelf ontworpen woonvormen en woningen die worden gebouwd uit gebruikte en gerecycleerde materialen om te zorgen voor betaalbaar, prettig en veilig wonen voor iedereen.
Er zijn veel jongvolwassenen van wie het inkomen te hoog is voor een sociale huurwoning. Of hun inschrijftijd bij een woningcorporatie is te kort, waardoor ze geen sociale huurwoning kunnen krijgen. Daarnaast krijgen ze alleen een hypotheek voor een prijsklasse waarin amper woningen te koop zijn. Vaak zijn deze jongvolwassenen aangewezen op dure particuliere huur. Daarom willen we dat het gat tussen de koop- en de sociale huursector wordt aangepakt door de bouw van goedkope koopwoningen (maximale stichtingskosten tweehonderdduizend euro), middeldure huurwoningen (zevenhonderd tot negenhonderd euro) en zijn wij voorstander van verkoop van bestaande duurdere huurwoningen door de woningcorporaties. Dit zorgt voor een grotere doorstroom op de woningmarkt, waardoor er meer betaalbare huurwoningen beschikbaar komen.
Er is een trend dat projectontwikkelaars zelf sociale huurwoningen bouwen. Daarin zien we risico’s zoals bijvoorbeeld prijsopdrijving. PvdA-GroenLinks vindt dat bij voorkeur de woningbouwcorporaties sociale huurwoningen moeten bouwen. Wanneer projectontwikkelaars sociale huurwoningen bouwen, vindt PvdA-GroenLinks dat de woningen minstens 25 jaar beschikbaar moeten blijven voor sociale huur, tenzij de gemeente deze verplichting eerder opheft.
Leegstaande gebouwen in winkelcentra en op bedrijventerreinen waar binnen een jaar geen nieuwe bestemming voor is gevonden, komen beschikbaar voor een combinatie van wonen, cultuur en nieuwe vormen van bedrijvigheid. Daarbij zoeken we in experimentele vorm de grenzen op van wat kan en wat mag.
PvdA-GroenLinks gaat ruimte bieden voor deze experimentele sociale wooninitiatieven. PvdA-GroenLinks wil uitvoering en verantwoordelijkheid daarvoor primair bij de woningcorporaties leggen en ook inwoners de ruimte geven die aan de slag willen met het bouwen van alternatieve, experimentele woonvormen.
Bijna alle gemeenten hebben in 2022 een tekort aan geschikte huisvesting. Nieuwbouw is noodzakelijk. Er is behoefte aan nieuwe woningen en woonvormen die afgestemd zijn op mensen die hulp of begeleiding nodig hebben bij het (zelfstandig) wonen. PvdA-GroenLinks zal alles in het werk stellen om tekorten hierin op te lossen.
Speciale aandacht heeft PvdA-GroenLinks voor ouderen met een al wat verder gevorderde vorm van dementie. Uit een recent onderzoek van Alzheimer Nederland komt naar voren dat voor deze ouderen de stap tussen thuis en het verpleeghuis te groot is. Daardoor blijven zij dikwijls te lang thuis wonen met een crisis tot gevolg. Het verpleeghuis is vaak de enige optie, maar dit is de plek waar men dan nog niet heen wil. Daarom ontwikkelt de gemeente in overleg met zorginstellingen, Seniorenraad Meierijstad en woningcorporaties of andere vastgoedeigenaren woonvormen waar mensen met dementie wél heen willen. Bovendien wordt hiermee de doorstroom op de woningmarkt bevorderd.
Nog te vaak moeten jonge mensen met een beperking tegen hun wens in verhuizen naar een andere gemeente. In een gemeente die opkomt voor iedereen, mag dat niet zo zijn en gaan we ook voor deze jongeren bouwen.
Inbreiding is het bouwen binnen bestaande bebouwing. Het tegenovergestelde is uitbreiding, dat plaatsvindt aan de grenzen van bestaande bebouwing. Inbreiding kan betrekking hebben op een kleine kavel, maar ook op een stuk grond dat al bebouwd is, waarbij de bestaande bebouwing gesloopt wordt en het terrein weer herbouwd wordt of dat er op bestaande bebouwing extra woonruimte wordt gerealiseerd. Inbreiding is ook het gebruik van (tot nog toe) onbebouwde grond binnen de kernen. Het is belangrijk dat er bij inbreiding rekening wordt gehouden met een goede inpassing met de omliggende structuur zodat dit niet ten koste gaat van een groene en prettige leefomgeving.
PvdA-GroenLinks Meierijstad wil hoogbouw daar waar op die manier ‘ruimte wordt gewonnen’, maar wel zodanig dat dit niet ten koste gaat van kwetsbare dorpsgezichten of historische objecten zoals monumenten en erfgoed.
Meierijstad kent –zeker in de kleine kernen en in het buitengebied– een groot aantal ruime woningen. Op de huizenmarkt zijn deze te duur voor veel potentiële kopers. Woningsplitsing is dan een duurzame oplossing om betaalbare woningen toe te voegen aan de woningmarkt
PvdA-GroenLinks vindt het belangrijk dat er een evenwichtige sociale opbouw binnen de kernen is. Dit kan onder andere door te sturen op voldoende variatie in het woningaanbod.
Wij willen dat de gemeente actieve grondpolitiek voert waar dat nodig is. Dat betekent dat de gemeente actief grond koopt en deze weer verkoopt na zekerheid te hebben gekregen over de bestemming ervan. Op deze manier kunnen we het probleem van het ontbreken van beschikbare bouwgrond verkleinen, waardoor woningbouw beter van de grond komt.
Bouwen doe je niet om te beleggen, maar om te voorzien in een primaire behoefte. PvdA-GroenLinks wil voorkomen dat beleggers huizen opkopen met als doel deze te verhuren als winstobject.
Belangrijk is dat jonge mensen de gelegenheid krijgen om in de dorpen te (blijven) wonen. Zo blijft de kern voldoende levensvatbaar.
PvdA-GroenLinks vindt dat kernen hun eigen identiteit moeten kunnen behouden en wil dat elke kern kan beschikken over een multifunctioneel centrum dat dient als wijk- of dorpshuis.
Het multifunctioneel centrum is een ontmoetingspunt en draagt bij aan het tegengaan van eenzaamheid. Van daaruit kunnen allerlei initiatieven ontstaan die te maken hebben met onder andere gezondheidszorg, sociale activiteiten, kinderopvang of onderwijs. Deze ontmoetingspunten kunnen ook gebruikt worden als rustige plek om ‘thuis’ te werken.
Daarnaast wil PvdA-GroenLinks op plaatsen in de gemeente waar mensen zich onveilig voelen of het onveilig is, dit bij de bron aanpakken. Extra gemeentelijke handhavers kunnen het gevoel van onveiligheid voor een deel wegnemen. Erg belangrijk vindt PvdA-GroenLinks de wijkgerichte aanpak van overlast. Daarin spelen in onze opvatting gemeente, woningbouwcorporatie, welzijnswerk, wijk- en dorpsraden en politie een belangrijke rol. Het initiatief ‘Kijk in de wijk’, waarbij deze organisaties samen jaarlijks een bezoek brengen aan de wijk of het dorp en op basis daarvan komen tot een plan van aanpak, steunen we daarom van harte. Zo kunnen wijken en dorpen zelf meepraten over de prioriteiten van handhaving in hun leefomgeving.
PvdA-GroenLinks ziet verschillen tussen dorps- en wijkraden. Dat heeft te maken met het sociaal-culturele karakter tussen enerzijds de wijken en buurten en anderzijds de kernen en dus ook met de daaruit voortvloeiende problematiek.
In de praktijk constateren we dat in een kern het draagvlak voor een dorpsraad aanmerkelijk groter is dan in een wijk voor een wijkraad. Anderzijds zien we ook dat de financiële mogelijkheden van wijkraden kleiner zijn dan die van dorpsraden. We willen niet dat de financiering van de een ten koste gaat van de ander en vinden dat er een eigen budget voor de wijk- en dorpsraden op basis van een evenwichtige begroting moet komen. Daartegenover stellen we een verplichting voor de wijkraden tot het houden van een jaarvergadering en het opstellen van een jaarverslag.
Wijk- en dorpsraden worden betrokken als er nieuwe plannen worden bedacht. Ook moeten wijk- en dorpsraden gevraagd én ongevraagd advies aan de gemeente kunnen geven over leefbaarheid. Dit geldt ook voor het betrekken van wijk- of dorpsraden bij gezamenlijke verantwoordelijkheden als groenonderhoud en wijkinrichting, zowel wat betreft bestaande situaties als de uitbreiding daarvan, en ook waar het gaat om verkeersveiligheid. Waar nodig moet hiervoor extra budget beschikbaar komen.
Daar waar de parkeerproblematiek het woongenot beperkt, kijken we samen met de bewoners naar een oplossing op maat, zoals: afsluitbare parkeerplaatsen voor personenauto’s, die vervolgens onder de bewoners evenredig verdeeld kunnen worden, en blauwe zones. Waar nodig verlagen we de parkeernormen en stimuleren we het gebruik van deelauto’s. Bijvoorbeeld in de centrumgebieden.
Voor de leefbaarheid in kleinere kernen, in het algemeen en ook voor een aantal bijzondere groepen, is het hebben van een punt waar je je dagelijkse boodschappen kunt kopen een groot voordeel. Omdat winkels soms economisch niet levensvatbaar zijn, steunt PvdA-GroenLinks initiatieven als ‘kooptaxi’s’, een wekelijkse dorpsmarkt of hulp bij digitaal inkopen.
Iedereen heeft recht op groen. Op veel plekken in Meierijstad ben je binnen vijf à tien minuten lopen in een groene openbare omgeving waar je kan ontspannen en kan bewegen, maar dat is nog niet overal zo. PvdA-GroenLinks wil dat iedere inwoner op korte afstand een groene omgeving op kan zoeken. Dat is zeker fijn voor kinderen, ouderen en mensen met een broze gezondheid. In de coronaperiode hebben veel mensen ervaren dat een wandeling in de buurt in een groene omgeving prettig is. We zetten in op natuurlijke schaduwstroken en manieren om water op te vangen om hittestress te verminderen.
1.2 VLUCHTELINGEN, STATUSHOUDERS EN ARBEIDSMIGRANTEN
Onze keuzes:
Wanneer de rijksoverheid een beroep op onze gemeente doet voor de opvang van vluchtelingen, dan vangen we ze op, op een schaal die in verhouding staat tot het inwoneraantal van de gemeente. Een grootschalig locatiebesluit wordt pas genomen na goede en tijdige voorlichting.
Voor de huisvesting van statushouders gaan we uit van maximaal vier personen per woning met doorstroming op termijn naar reguliere en gespreide huisvesting. Uitzondering hierop zijn gezinnen. Deze zullen gezamenlijk worden gehuisvest. De inburgering van statushouders is gericht op het goed leren van de Nederlandse taal, het vinden van werk of opleiding en het leren kennen van de cultuur in Meierijstad. Zodat mensen echt mee gaan doen in de lokale samenleving.
Er is vraag naar woningen voor arbeidsmigranten. PvdA-GroenLinks wil fatsoenlijke huisvesting voor iedereen die in Nederland verblijft. Het soort huisvesting is afhankelijk van het soort werknemer. We kennen de varianten ‘short stay’, ‘mid stay’ en ‘long stay’.
1.3 VERKEER EN MOBILITEIT
Onze keuzes:
Uiteraard zijn onze woonwijken verkeersluw en bedoeld voor bestemmingsverkeer. Met de inwoners van alle kernen maken we een inventarisatie van verkeersgevaarlijke situaties en gaan deze samen oplossen. Wijk- en dorpsraden zijn daarin een belangrijke gesprekspartner, maar ook de Seniorenraad Meierijstad kan adviseren. Uiteraard kan niet alles meteen worden opgelost, we moeten prioriteiten stellen.
PvdA-GroenLinks Meierijstad denkt daarbij aan een aantal uitgangspunten:
Het openbaar vervoer in onze gemeente heeft twee gezichten. Enerzijds kennen we enkele uitstekende busverbindingen, denk aan die van Veghel/Sint-Oedenrode naar Eindhoven of die van Schijndel naar Den Bosch. Anderzijds blijft er nog veel te wensen over, denk aan de aansluiting bus/trein naar Oss, de stopdienst Veghel – Den Bosch en het gebrek aan OV-mogelijkheden vanuit de Noordkade in Veghel.
Om het openbaar vervoer te verbeteren, bepleiten we het verbeteren van onhandige busverbindingen en het aanleggen van een railverbinding tussen Nijmegen en Eindhoven met stations in Son, Veghel, Uden en Oss. Zo worden we beter bereikbaar en maken we de verbinding tussen noord en zuid minder kwetsbaar.
We zien hier ook duidelijk een mogelijkheid om het goederenvervoer vanuit deze regio naar de rest van de wereld minder afhankelijk te maken van het wegvervoer en zo ook klimaatvriendelijker te maken.
De kleinere kernen van Meierijstad moeten ook per openbaar vervoer bereikbaar blijven. Bij het verdwijnen van buslijnen gaan we alternatieven uitwerken.
Veghel is onderdeel van een belangrijke verkeersader in Noord-Brabant. Daarnaast trekt de grote bedrijvigheid in Veghel verkeer aan, waaronder veel vrachtverkeer. Dat moet in goede banen worden geleid, waarbij de leefbaarheid voor de inwoners in het gedrang kan komen. Daarom moet steeds aandacht zijn voor creatieve oplossingen voor uitdagingen in het verkeer. Een echte uitdaging is bijvoorbeeld de N279 en de aansluitingen met bijvoorbeeld de Rembrandtlaan en Taylorbrug. Ondertunneling zou weleens een innovatieve oplossing kunnen zijn.
Veel inwoners van Meierijstad reizen van de kleine kernen naar Veghel of Schijndel (of buiten de gemeente) om daar te werken. Het meer inzetten van elektrische deelauto’s draagt duidelijk bij aan de verkeersveiligheid en meer sociaal contact. Alternatieven als bijvoorbeeld een elektrische watertaxi over de Zuid-Willemsvaart juichen wij toe.
Er zijn innovatieve oplossingen nodig om minder autoverkeer te realiseren. Een overlegpartner daarbij voor de gemeente is uiteraard het Platform Ondernemend Meierijstad (POM). Maar we zien ook kansen in samenwerking met kennisinstellingen. Daarom willen we met de Technische Universiteit Eindhoven, Jheronimus Academy of Data Science in Den Bosch, Automotive Campus Helmond en andere kennisinstellingen, inzetten we op innovatie om te kijken naar meer duurzame en snelle mobiliteitsoplossingen. Het streven is vijftig procent reductie van gereden kilometers.
2. OPKOMEN VOOR MENSEN
2.1 SAMEN VOOR IEDEREEN
Onze keuzes:
Meierijstad heeft een goed sociaal beleid, en PvdA-GroenLinks wil dat beleid van de gemeente in de komende periode verder versterken.
PvdA-GroenLinks vindt dat de gemeente een belangrijke taak heeft in het opkomen voor kwetsbaren in onze samenleving. De gemeente kan inwoners die hulp nodig hebben bijstaan. Daarbij moeten vertrouwen in de burger en versterking van de zelfredzaamheid van de burger voorop staan.
Wetten en regels bieden de inwoner en de gemeente houvast, maar mogen niet in de weg staan om te doen wat nodig is. Bij het inzetten van hulp en voorzieningen moet geld niet de belangrijkste drijfveer zijn. Dan zou goedkoop weleens duurkoop voor de gemeente kunnen zijn en voor de inwoner een langere periode van tegenspoed betekenen.
Van organisaties waar de gemeente bij inkoopt of ondersteunt, vragen we iets terug te doen voor de samenleving, een social return verplichting. Denk daarbij aan het bieden van werkgelegenheid aan mensen voor wie de arbeidsmarkt weinig kansen biedt. We verwachten ook van organisaties, die subsidie krijgen, dat zij hun steentje bijdragen met social return.
Het Goed in Schijndel is naast een duurzaam initiatief ook een werkgelegenheidsinitiatief gebleken. Inmiddels werken hier en bij het textielsorteercentrum tientallen mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt. Daarom willen we meer kansen benutten om dergelijke duurzaamheidsinitiatieven op te zetten en te koppelen aan werkgelegenheid. De tijd is er meer dan rijp voor.
Geldzorgen en schulden leiden tot stress en ongeluk. Ouders en kinderen die in armoede opgroeien, lijden daar onder. Meer dan gemiddeld leven vrouwen in armoede. Jonge meisjes hebben bijvoorbeeld soms geen geld voor menstruatieproducten. Dat willen we voorkomen en bestrijden. Bijvoorbeeld met de armoede-ambassadeur en door goede samenwerking met vrijwilligersinstanties als Vincentius, Diaconie, Caritas en Voedselbanken. Zij verdienen de steun vanuit de gemeente. Door samenwerking met onderwijs, gezondheidszorg en andere partijen bereiken we meer mensen en kunnen we ellende voorkomen. Een armoedeplatform waarin alle partijen deelnemen ziet PvdA-GroenLinks als een goed initiatief.
Helaas zijn voedselbanken nog altijd nodig in Nederland. In Meierijstad zijn er vanuit burgerinitiatief voedselbanken of voedselhulp in Schijndel, Sint Oedenrode en Veghel. Van daaruit worden alle kernen bediend. PvdA-GroenLinks wil deze initiatieven blijven ondersteunen. We staan positief tegenover een winkelconcept waar mensen zelf hun producten kunnen kiezen. Er zit verschil in de wensen en behoeften van mensen die gebruik maken van de voedselbank en het is zonde om producten aan mensen te geven die zij niet kunnen eten. Aan gebruik van de voedselbank koppelen we altijd een hulpaanbod aan de inwoners.
2.2 WELZIJN EN GEZONDHEID
Onze keuzes:
Het welzijns- en maatschappelijk werk in Meierijstad verricht goed werk. Zij bestrijden eenzaamheid, ondersteunen mantelzorgers en vrijwilligers en doen nog veel meer. Door activiteiten en cursussen door de gehele gemeente heen bereiken de welzijnsorganisaties veel inwoners en dragen ze bij aan versterking van de zelfredzaamheid. Denk bijvoorbeeld aan het steunpunt digitale hulp of de cursussen van de bibliotheek die mensen helpen digitaal vaardig te worden, maar ook aan Nederlandse taalcursussen voor nieuwkomers uit andere landen. Integreren en meedoen in een samenleving begint immers met taal. Het welzijnsaanbod van ontmoetingsactiviteiten en ondersteuning specifiek gericht op meisjes en vrouwen ondersteunt de PvdA-GroenLinks van harte. Het draagt bij aan versterking van de positie van vrouwen in de samenleving.
Door afstemming en samenwerking met de betrokken partijen moet maatwerk mogelijk zijn. De gemeente is eindverantwoordelijk voor de ondersteuning van mantelzorgers. Denk hierbij aan voorlichting en/of informatie over dementie, vervangende mantelzorg, mantelzorg-cursussen en persoonlijke en individuele begeleiding thuis.
Er is voldoende en divers aanbod nodig van dagactiviteiten, waarbij ook aandacht is voor de bereikbaarheid.
Fysiek en sociaal actief blijven houdt mensen fit. Bovendien zorgen dagactiviteiten voor structuur in de week en maken ze een dag de moeite waard. Tegelijkertijd geeft het mantelzorgers ruimte om op adem te komen. Het mes snijdt aan twee kanten. Investeren in dagactiviteiten voorkomt isolement en eenzaamheid bij mensen en hun mantelzorgers. De coronacrisis heeft het belang van dagactiviteiten extra bevestigd.
We willen vrij toegankelijke dagbesteding en ontmoetingsactiviteiten in alle dorpen en wijken en bij voorkeur voor een brede doelgroep. Denk hier aan ouderen met beginnende dementie, GGZ-cliënten, vluchtelingen, werkzoekenden en sociaal geïsoleerde mensen. Dat ook sport en cultuur en de daarbij behorende voorzieningen tot dergelijke activiteiten behoren, lijkt ons vanzelfsprekend.
Er moet een duurzame zorgrelatie kunnen ontstaan tussen zorgvrager en hulpverlener. PvdA-GroenLinks vindt professionele kwaliteit belangrijker dan kosten(-reductie).
PvdA-GroenLinks is voor het dicht bij de inwoners organiseren van zorg. De toegang tot voorzieningen moet voor iedere inwoner duidelijk zijn, van hulp in het huishouden tot maaltijdverstrekking. In onze visie spelen de huisartsen, wijkverpleging en zorgcentra een centrale rol. Met zorgverzekeraars worden afspraken gemaakt over de inzet van wijkverpleegkundigen.
PvdA-GroenLinks wil onze jeugd een fijne toekomst bieden. Daarom willen we preventieve activiteiten voor de jeugd, ouders en opvoeders aanbieden. Denk aan voldoende speel- en sportvoorzieningen in de wijken en dorpen. We vinden een mix van kleine en grootschalige speelgelegenheden in wijken en buurten belangrijk, zodat de bereikbaarheid en het toezicht vanuit de wijk goed blijft.
We versterken het jongerenwerk in de jongerencentra en op straat. Gerichte activiteiten voor jonge mantelzorgers, eenzame jongeren, LHBTI+-jongeren, en meidengroepen dragen bij aan preventie en maken dat jongeren zich gezien en gehoord voelen. Daarbij hoort ook een laagdrempelig hulp- en adviesaanbod voor ouders, opvoeders en kinderen in Meierijstad. Hulp bij bijvoorbeeld echtscheidingen, verslaving en huiselijk geweld. Wanneer specialistische hulp nodig is, willen we dat die via de gemeente snel beschikbaar is en dat kinderen, ouders en opvoeders meepraten over de hulp die nodig is. Daarvoor kunnen ze een beroep doen op onafhankelijke cliëntondersteuning.
PvdA-GroenLinks denkt dat door preventie en aandacht voor een gezonde leefstijl, minder zorg en ondersteuning nodig is. Daarom willen we afspraken maken met zorgverzekeraars over preventieve activiteiten in de gemeente, zoals het bestrijden van onder- en overgewicht en overmatig gebruik van alcohol en drugs. De GGD kan hier een grote rol in spelen, net als bij de goede start van pasgeboren kinderen. De eerste jaren van het leven zijn cruciaal voor de toekomst van het kind.
Met het basis- en voortgezet onderwijs zetten we in op de gezonde school. Een gezonde maaltijd meekrijgen vanuit huis is geen vanzelfsprekendheid. Een gezonde schoolmaaltijd heeft positieve sociale- en gezondheidseffecten op het kind. We starten een proef met een of meerdere scholen die hiervoor open staan.
PvdA-GroenLinks denkt dat door preventie en aandacht voor een gezonde leefstijl, minder zorg en ondersteuning nodig is. Daarom willen we afspraken maken met zorgverzekeraars over preventieve activiteiten in de gemeente, zoals het bestrijden van onder- en overgewicht en overmatig gebruik van alcohol en drugs. De GGD kan hier een grote rol in spelen, net als bij de goede start van pasgeboren kinderen. De eerste jaren van het leven zijn cruciaal voor de toekomst van het kind.
Met het basis- en voortgezet onderwijs zetten we in op de gezonde school. Een gezonde maaltijd meekrijgen vanuit huis is geen vanzelfsprekendheid. Een gezonde schoolmaaltijd heeft positieve sociale- en gezondheidseffecten op het kind. We starten een proef met een of meerdere scholen die hiervoor open staan.
Huiselijk geweld, seksueel geweld en kindermishandeling zijn ernstig en helaas vaak verborgen. PvdA-GroenLinks wil dit geweld voorkomen, sneller signaleren en definitief en duurzaam stoppen. Om huiselijk geweld tegen te gaan wordt er hulp verleend aan zowel slachtoffers als dader. Ook wordt het thema meer bespreekbaar gemaakt op scholen en wordt er voorlichting gegeven.
2.3 ONDERWIJS & WERKGELEGENHEID
Onze keuzes:
Goed onderwijs is een basisvoorziening. Alle kinderen kunnen zich ontwikkelen en leren vaardigden om zich een positie te verwerven in de maatschappij. De gemeente heeft de verantwoordelijkheid om de aansluiting van zorg en onderwijs goed vorm te geven en onderwijsachterstanden tegen te gaan. We voorkomen vroegtijdig schoolverlaten door goed toe te zien op de leerplicht en ouders te ondersteunen bij problemen.
We bieden aan elk kind toegankelijke voorschoolse voorzieningen. Een belangrijke rol spelen de integrale kindercentra (IKC), de ontwikkeling daarvan zetten we voort in Meierijstad. Voldoende aanbod van kinderopvang is daarbij essentieel. We onderzoeken of dit zelfs mogelijk is buiten de reguliere werktijden, voor (alleenstaande) ouders, die in de avond- en nachturen of weekenden werken. Voor hen is er nu vaak geen kinderopvang mogelijk, behalve in het eigen netwerk.
Een goede en sociale organisatie van het leerlingenvervoer vindt PvdA-GroenLinks belangrijk voor de kinderen die aangewezen zijn op speciaal onderwijs op scholen op grotere afstand van hun thuis. Door een goed onderwijshuisvestingsbeleid wil PvdA-GroenLinks kwalitatief goed onderwijs bieden in alle kernen. Door goed overleg met de lokale en regionale onderwijsbesturen geeft de gemeente invulling aan dit beleid.
Schaalvergroting in het beroepsonderwijs is ook aan Meierijstad niet voorbij gegaan. Dat hoeft op zich geen negatieve ontwikkeling te zijn. In deze sector, met al zijn specialisaties kan dat zelfs goed uitpakken. Het mag niet betekenen dat daarmee dat beroepsonderwijs uit onze gemeente verdwijnt. Daarvoor zijn de diverse economische sectoren in onze gemeente veel te belangrijk. We realiseren ons dat de gemeente daar niet over beslist, maar zullen richting de onderwijsinstellingen het belang daarvan blijven benadrukken. Gezien de tekorten in deze sector zijn de uitbouw en het goed blijven aansluiten op de arbeidsmarkt van met name de technische en zorgopleidingen gewenst. Dat willen we doen in samenspraak met het bedrijfsleven (POM) en de onderwijsinstellingen.
Stages zijn voor alle leerlingen een belangrijk onderdeel van hun opleiding. Het gaat dan om opleidingsplaatsen waar de begeleiding van de leerling van groter belang is dan het economisch resultaat. Het vinden van goede stageplaatsen wil de gemeente faciliteren door het financieel steunen van het lokale project On Stage. Beroepsonderwijs en gemeente moeten leerlingen op dit gebied ondersteuning bieden. Dit kan niet zonder POM te betrekken bij het voorzien in en invullen van de stageplaatsen. De inzet van een accountmanager om bedrijven te binden aan scholen voor gastlessen, excursies en deelname aan On Stage steunen we. We zorgen voor een goede aansluiting van Voortgezet Speciaal Onderwijs en Praktijkonderwijs op de arbeidsmarkt, onder meer door inzet van leerwerkbedrijven en zorginstellingen voor de begeleiding.
We scholen mensen (om) en helpen ze aan ‘groene banen’ door samen te werken met werkgevers, vakbonden en onderwijsinstellingen. We kunnen de stap naar een duurzame samenleving niet maken zonder technisch geschoolde mensen voor de bouw, de installatie en het onderhoud van nieuwe duurzame technieken en technologieën. Samen met onze scholen, ondernemers en onderzoeksinstituten stimuleren we mensen om een baan te zoeken die bijdraagt aan een duurzame samenleving. Van fijnslopers: mensen die gebouwen slopen en zorgen dat zoveel mogelijk materiaal hergebruikt kan worden, tot groene aannemers die circulair en/of met hout de mooiste gebouwen plaatsen.
We wonen in een regio waar veel werkgelegenheid is. Alleen is de arbeidsmarkt niet voor iedereen toegankelijk. Daaraan werkt de gemeente met onder meer IBN en WSD onder het label PIM (Participeren in Meierijstad). Daar wil PvdA-GroenLinks mee doorgaan. Nog te veel mensen staan langs de kant. Werk, betaald of vrijwilligerswerk, met of zonder subsidie vanuit de overheid, we streven ernaar dat iedereen mee kan doen naar eigen vermogen.
Dat vraagt dat we ruimte geven aan het bedrijfsleven, maar voor ons betekent dat geen ongebreidelde groei. PvdA-GroenLinks wil ruimte geven aan bedrijven – liefst lokale bedrijven – die maatschappelijk bewust bezig zijn. Bijvoorbeeld door werkgelegenheid te bieden aan kwetsbare doelgroepen, te investeren in de gezondheid en het welzijn van hun medewerkers en door middel van een duurzame bedrijfsvoering rekening te houden met de uitdagingen en problemen die ons te wachten staan als gevolg van de klimaatverandering en de biodiversiteitsafname.
Er is in Meierijstad behoefte gebleken aan uitbreiding van bedrijventerreinen. PvdA-GroenLinks wil die behoefte zorgvuldig afwegen tegen andere ruimtelijke opgaven zoals energie, natuurontwikkeling, woningbouw en infrastructuur. Dat betekent dat we keuzes moeten maken. Ook met het oog op de bereikbaarheid van bijvoorbeeld Veghel. We leggen prioriteit bij ruimte bieden aan lokale bedrijven die groeien, waarbij we kijken naar groei van werkgelegenheid waar ook de lokale en regionale inwoners voordeel bij hebben. Ook ontwikkelingen met het oog op de uitdagingen voor een duurzame economie, zoals de waterstofeconomie, vragen onze aandacht.
We zien voor Meierijstad vooral economische kansen op het gebied van voeding, techniek, duurzaamheid en energie. Maar ook de sectoren cultuur, horeca, toerisme en recreatie bieden economische kansen in onze gemeente. We vinden variatie in werkgelegenheid voor zowel theoretisch als praktisch opgeleide mensen belangrijk. Meierijstad blijft een nationale en internationale kartrekker in het tegengaan van voedselverspilling. In de regionale samenwerking wordt dit verbreed met de verduurzaming van de verpakkingsindustrie en we onderzoeken of Meierijstad naast Agrifood Capital kan deelnemen in Brainport. Ook jaagt de gemeente innovatie aan door in zijn eigen bedrijfsvoering te experimenteren met nieuwe ontwikkelingen.
3. ONZE TOEKOMST IN MEIERIJSTAD
3.1 ENERGIE EN AFVAL
Onze keuzes:
In 2050 moet Nederland een volledig duurzame energievoorziening hebben en daarmee volledig onafhankelijk zijn van fossiele brandstoffen. We willen een netto nul-energie gemeente zijn. Dit betekent dat we in 2050 binnen de gemeentegrenzen net zoveel duurzame energie opwekken als we verbruiken.
Dat betekent dat we nu hard aan de slag moeten. We pakken dit op verschillende manieren aan. Allereerst gaan we minder energie verbruiken, zodat we minder energie op hoeven te wekken. Daarnaast beperken we het gebruik van fossiele brandstoffen met als doel fossielvrij te zijn in 2050. Stapsgewijs wordt energie uit fossiele brandstoffen vervangen door energie uit hernieuwbare bronnen zoals zonne-energie, windenergie, geothermie en aquathermie. De energie uit hernieuwbare bronnen moet ook beschikbaar zijn, daarom ontkomen we er niet aan dat we de daken vol leggen met zonnepanelen en er windmolens in ons landschap komen te staan. We zorgen ervoor dat de gemeenschap financieel meeprofiteert en dat de omliggende natuur wordt verbeterd door onder andere lokaal eigendom en natuurpositief ontwikkelen. Daarnaast onderzoeken we hoe geo- en aquathermie ons kunnen helpen om in onze energiebehoefte te voldoen. Bij de uitbreiding van het aantal woningen en bedrijven zal dus per definitie uitgegaan moeten worden van de netto-nul-optie.
De gemeentelijke overheid geeft het voorbeeld en dat mag overal zichtbaar zijn. Het wagenpark van de gemeente wordt zo snel mogelijk geëlektrificeerd en alle gebouwen in eigendom of beheer van de gemeente worden voorzien van zonnepanelen. Dit wordt de nieuwe standaard. Het wordt verplicht om bij nieuwbouw van zowel bedrijven als woningen te zorgen voor een energieneutrale of energieleverende huisvesting.
Grote zonneparken op land kunnen voor problemen zorgen, omdat het huidige elektriciteitsnet onvoldoende capaciteit heeft om de opgewekte energie te transporteren. Dat is voor PvdA-GroenLinks echter geen reden om op de rem te trappen. Daarom wil PvdA-GroenLinks waar mogelijk inzetten op opslag van energie, bij voorkeur op wijkniveau. Op deze manier kunnen fluctuaties worden opgevangen. Voor grootschalige energieopslag willen we de opslag van waterstof waar mogelijk faciliteren. Denk aan innovatieve opslagsystemen met een hoge energiedichtheid zoals basalt en staalschroot.
We komen op voor mensen, die de extra lasten van de energietransitie niet kunnen dragen. Dat kan onder meer door het onderwerp continu bij onze partijgenoten in Den Haag onder de aandacht te brengen.
De Energiecoöperatie Meierijstad willen we voor een periode van vier jaar een financiële professionaliseringsimpuls geven. Want met de Energiecoöperatie Meierijstad willen we door middel van energiecoaches huishoudens laten adviseren over verduurzaming van hun woning. Dat draagt ook bij aan het terugdringen van de energierekening.
Er bestaat een gemengd beeld over laadpalen, zo lijkt het in sommige kernen goed geregeld, terwijl in andere kernen mensen die zelf geen oprit hebben, geen laadpaal binnen driehonderd meter kunnen vinden of een laadpaal met een te groot aantal mensen moeten delen. Daarvoor moet een oplossing komen.
Veghel, Schijndel en Sint-Oedenrode behouden hun milieustraat. Meierijstad zorgt ervoor dat afvalinzameling netjes en tijdig plaatsvindt. We willen dat afval meer circulair wordt benut, dat we hergebruik en recycling stimuleren en verbranding voorkomen of maximaal uitstellen. We hanteren daarbij een afvalinzamelingsstrategie die dit stimuleert. Milieustraten ontwikkelen we door tot circulaire ambachtscentra, waarmee we ook sociale werkgelegenheid creëren.
De aanpak van zwerfafval intensiveren we. Soms door meer afvalbakken (ook gescheiden afval) buiten te plaatsen of ze op een slimmere plek neer te zetten. Maar vooral stimuleren we het milieubewust gedrag. Dumpen van afval bestraffen we.
3.2 EEN GROENE OMGEVING
Onze keuzes:
De omgevingswet heeft flinke gevolgen voor het gebruik van het buitengebied. Voorwaarden, of juist het ontbreken daarvan, hebben voor jaren gevolgen voor iedereen die iets wil ontwikkelen. De Omgevingswet biedt ook kansen om extra eisen te stellen, waarmee gestuurd kan worden op de ontwikkelingen binnen de gemeente.
Iedere renovatie of aanpassing in de openbare ruimte moet méér groen, biodiversiteit en klimaatbestendigheid opleveren. Ook gaan we samen met bewoners, verenigingen en bedrijven aan de slag met het zo goed en groen mogelijk inrichten van hun directe omgeving. Elke aanpassing maakt de gemeente Meierijstad groener.
De agrarische sector is voor onze voedselvoorziening een onmisbare schakel. Diezelfde sector staat onder druk, veel boerenbedrijven moeten groeien, omdat de prijzen die ze krijgen te laag zijn en de investeringen voor de vereiste vernieuwingen niet gefinancierd kunnen worden. Dat moet anders. Door als gemeente gezamenlijk op te trekken met de boeren is het mogelijk om naar een vorm van verbrede landbouw te groeien, die aansluit bij de wensen en eisen van de samenleving. Daarbij staan het werken volgens het kringloopconcept (mest en mineralen) en verduurzaming (energie, bestrijdingsmiddelen, biodiversiteit) centraal.
In Europees verband, het gemeenschappelijke landbouwbeleid (GLB), worden nieuwe regelingen voor het belonen van vergroening ingevoerd, de zogenaamde eco-regelingen. Deze regelingen zijn voor sommige boeren lastig in te passen en daarom willen wij samen met hen bekijken hoe dat aantrekkelijk gemaakt kan worden. De biologische landbouw wordt min of meer als de ecologische standaard gezien en wordt binnen de regeling het meest beloond.
PvdA-GroenLinks vindt dat de gemeente moet investeren in de ontwikkeling van natuur in Meierijstad. Als we gronden kunnen verwerven om natuurgebied in het kader van de natuurnetwerken en in het specifiek voedselbossen uit te breiden, doen we dat. We werken met lokale organisaties om het beheer van die gebieden te borgen. Indien gebieden groot genoeg zijn om grote grazers op een verantwoorde manier als natuurbeheerders in te zetten, onderzoeken we de mogelijkheden. Dat doen we bij voorkeur in samenwerking met onze lokale veehouders om hun verdienmodel te versterken.
Het Platform Natuur en Landschap Meierijstad (PNLM) zien we als een belangrijke adviespartner van de gemeente.
Bij bebouwing is een goede landschappelijke inpassing een vereiste, met de juiste erfbeplanting en instandhouding van cultuurhistorische zandwegen en karakteristieke gronden en beekdalen.
We gaan door met deelname in en ontwikkeling van het Van Gogh Nationaal Park en de samenwerking in het natuur- en recreatiegebied Groene Woud.
Het gebruik van bestrijdingsmiddelen moet omlaag. De gemeente is zeer terughoudend met het gebruik van bestrijdingsmiddelen in de openbare ruimte. Meierijstad staat het gebruik van glyfosaat vanuit het voorzorgsprincipe niet toe op haar eigen gronden, dit geldt ook voor de gronden die de gemeente verpacht. Milieuvriendelijke alternatieven hebben altijd de voorkeur, ook als daar een hoger kostenplaatje aan hangt. Aan inwoners wordt gevraagd om ook in hun tuinen en huishoudens zo min mogelijk gebruik te maken van bestrijdings- en schoonmaakmiddelen, die schadelijk zijn voor mens en natuur. Ook wordt gevraagd om de gebruiksaanwijzing en bijhorende dosering van die middelen nauwkeurig op te volgen om de menselijke gezondheid zo veel mogelijk te beschermen en om de kwaliteit van het oppervlaktewater te verbeteren. We zetten hiervoor in op voorlichting in samenwerking met boeren en waterschappen.
Vogels en insecten zoals vlinders en bijen zijn van groot belang voor onze leefomgeving. We houden daarom rekening met biodiversiteit bij het beheer van openbaar groen. Onze parken, bermen en andere groene plekken worden voortaan verzorgd en aangelegd volgens de principes van ecologisch beheer. Het gaat er niet alleen om welke planten en bomen je plant, maar ook over minder maaien. De biodiversiteit is gediend met verschraling van het maairegime en de afvoer van het maaisel zal daarop gericht zijn.
De luchtkwaliteit in Meierijstad moet verbeteren. Daarom willen we de normen van de WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) opnemen in het Omgevingsplan voor de bebouwde kom. Als gemeente aanvaarden we de consequenties daarvan voor de bouw en inrichting van de bebouwde kom.
We gaan de uitstoot van fijnstof door onder meer stoken verminderen. We verbieden het toevoegen van rookkanalen in nieuwe en bestaande bebouwing en introduceren maatregelen om inwoners te stimuleren om hun rookkanaal te verwijderen of onbruikbaar te maken.
De internationale duurzaamheidsdoelen, ook wel de sustainable development goals (SDG’s) genoemd, blijven we centraal stellen bij beleidsontwikkeling. Voor de praktische uitwerking passen we consequent de Telos-methode toe, zoals we dat nu ook doen. Op basis daarvan worden het beleid en de voortgang getoetst. Beleid moet bijdragen aan het behalen van de duurzaamheidsdoelen. Bij ieder initiatief wordt een Telos-duurzaamheidscan uitgewerkt. Ieder jaar brengt de gemeente een nieuwe monitor uit die laat zien welke vooruitgang we hebben geboekt. PvdA-GroenLinks wil lokale, projectgebonden duurzaamheidsdoelen in Meierijstad. Die doelen worden SMART geformuleerd en regelmatig op zowel inhoud als financiën geëvalueerd.
Hoosbuien komen steeds vaker voor. Bij de inrichting van de leefomgeving krijgt het opvangen van water volop de ruimte. Zo kunnen we schade door overstromingen bij hoosbuien beperken. In het landelijke gebied betekent de combinatie van wateropvang en het tegengaan van verdroging een andere aanleg van de sloten en watergangen: minder diep maar breder met flauwe taluds. Door het ecologisch beheer van de sloten en de taluds krijgt de biodiversiteit volop kansen. Het netwerk van ecologische sloten maakt het landelijk gebied fraaier voor ommetjes en recreatie. In de stedelijke omgeving zorgen groene daken ervoor dat water wordt vast gehouden. Daarnaast verbeteren groene daken en het afkoppelen van hemelwater het klimaat. In het Omgevingsplan wordt voorgeschreven dat bij nieuwbouw een maximaal percentage verhard mag worden, zodat water voldoende mogelijkheid krijgt om te infiltreren.
We nemen maatregelen tegen wateroverlast, zoals ander waterbeheer buiten de bebouwde kom en wateropvang beheer binnen de bebouwde kom. Daarvoor gaan we met de twee waterschappen in onze gemeente (Aa en Maas, De Dommel) een samenwerkingsagenda opstellen.
4. EEN BRUISENDE GEMEENTE
4.1 KUNST EN CULTUUR
Onze keuzes:
De kunst- en cultuursector in Meierijstad is waardevol. Dit zorgt voor ontmoeting, ontspanning, creativiteit, verwondering, schoonheid en verbinding. Daarom streeft PvdA-GroenLinks in de gemeente Meierijstad naar:
Aandacht voor de werkgelegenheid en de kwetsbare positie van ZZP’ers in deze sector.
Aandacht voor groot en klein: de Noordkade zien we als een goed bereikbare regionale culturele trekpleister, maar PvdA-GroenLinks vergeet niet de waarde van bijvoorbeeld een fanfare in een kleine kern. We streven daarom ook naar culturele activiteiten in alle kernen.
Doorgaan met professionele kunstlessen in het onderwijs. De creatieve bagage van kinderen neemt hiermee toe en we bereiken alle kinderen. Na het basisonderwijs moet er ook een versterking van kunstlessen in het voortgezet onderwijs plaatsvinden. PvdA-GroenLinks wil onderzoeken of kunsteducatie in de kinderopvang en het middelbaar beroepsonderwijs mogelijk is.
Voor de buitenschoolse kunsteducatie werken we met een professionele organisatie die een breed palet aan activiteiten biedt in een goede verdeling over onze dorpskernen. We zorgen dat kunsteducatie betaalbaar is voor iedereen, waar nodig met inzet van het Jeugdcultuurfonds en het gemeentelijk minimabeleid.
Wij willen een centrale plaats voor de bibliotheken in onze gemeenschap. PvdA-GroenLinks ziet ze als belangrijke plekken om te ontspannen en elkaar te ontmoeten. Vanuit hier willen we goede projecten rondom laaggeletterdheid, taalzwakte en digitale vaardigheden voortzetten en uitbouwen. De structuur van bibliotheken op school willen we versterken om het lezen te bevorderen, de leesvaardigheid te verbeteren en te verbreden naar mediawijsheid van kinderen. We leren kinderen omgaan met de mogelijkheden en risico’s van de digitale media.
De Blauwe Kei zien wij als de professionele podiumprogrammeur voor Meierijstad, aan de Noordkade, in het Spectrum en mogelijk ook op andere locaties. Wij willen een brede programmering, waar naast gevestigde namen uit de theaterwereld ook ruimte is voor lokale gezelschappen en jong (regionaal) talent.
PvdA-GroenLinks wil een verbinding van kunst en cultuur met het sociale domein. Dat biedt kansen. Denk onder meer aan programma’s voor mensen met een beperking, met dementie, maar ook aan projecten met jongeren in samenwerking met het jongerenwerk, zoals: graffitikunst, Dj’en, muziek, theater en circus.
PvdA-GroenLinks wil beeldende kunst als een vast onderdeel van grote projecten in de openbare ruimte. In overleg met de Kunststichting Meierijstad maken we onze openbare ruimte fraaier. Daarover sluiten we een convenant met de Kunststichting Meierijstad. Kunstwerken worden ontworpen en gerealiseerd in overleg met de omgeving en bij voorkeur met de inzet van lokale en regionale kunstenaars.
We willen kunst toegankelijk maken door middel van een activiteitenkalender, zodat alle inwoners op een laagdrempelige manier geïnformeerd worden over activiteiten rondom kunst en cultuur.
4.2 SPORT EN VRIJE TIJD
Onze keuzes:
Sporten en bewegen zijn voor elke inwoner van Meierijstad belangrijk. Ze dragen bij aan een goede gezondheid en dat biedt mensen mogelijkheden om op allerlei terreinen deel te nemen aan de samenleving. Sporten is ook belangrijk voor het ontwikkelen en verder uitbreiden van vaardigheden die nodig zijn in onze samenleving. Het gaat dan over samenwerken, doorzettingsvermogen, presteren, omgaan met verlies en delen van successen.
We zien dat open dagen en Sjors Sportief bijdragen aan het in contact komen met verschillende sporten. Dat moet zo blijven. Verder willen we dat alle basisschoolkinderen betaalbare en het liefst gratis zwemlessen aangeboden krijgen. Dat kan ook via de basisscholen in de vorm van schoolzwemmen.
PvdA-GroenLinks vraagt om blijvende aandacht voor bewegingsactiviteiten voor alle leeftijden, maar met nadruk voor senioren, ook in de openbare ruimte.
Voor de begeleiding van mensen met een beperking of bijzondere ondersteuningsbehoeften zijn soms speciaal opgeleide trainers en begeleiders nodig. PvdA-GroenLinks vindt dat de gemeente dit moet faciliteren door verenigingen te verbinden met het juiste hulpaanbod. Meierijstad gaat binnen haar gemeentegrenzen sportaccommodaties toegankelijk maken voor deze specifieke doelgroepen.
Sport en plezier maken gaan hand in hand. Hiervoor dienen sportaccommodaties op peil te zijn. Daar waar nodig zal renovatie of verplaatsing (binnen de eigen kern) plaats moeten vinden. Sportverenigingen moeten daarbij zoveel mogelijk zelfvoorzienend zijn. Inkomsten uit activiteiten dienen (mede) te worden gebruikt om te investeren in de eigen sportaccommodatie.
Mensen, die buiten verenigings- of competitieverband willen sporten, kunnen gebruik maken van goed onderhouden en veilige voorzieningen als hardloop-, fiets- en mountainbikeroutes. Indien de Vlagheide hiervoor wordt gebruikt dient dat te gebeuren met respect voor de natuurwaarden, recreatieve mogelijkheden en rust. Door duidelijke bewegwijzering wordt het voor gebruikers makkelijker om rekening met elkaar te houden en elkaar niet te hinderen.
Vrijwilligers zijn voor alle organisaties onmisbaar. Hun werk is lang niet altijd even gemakkelijk en veilig. De gemeente biedt samen met welzijnsorganisaties actieve ondersteuning aan de organisaties en hun vrijwilligers en helpt met het werven van nieuwe vrijwilligers.
Motorcrossers in het buitengebied en zeker in natuurgebieden zorgen regelmatig voor overlast. Er zijn echter weinig alternatieven voor motorcrossers. Het aanwijzen van een speciaal gebied of routes in Meierijstad waar motorcrossers mogen rijden, waar de overlast op natuur en omwonenden minimaal is, is gewenst.
4.3 ERFGOED
Onze keuzes:
Het lokale erfgoed en de cultuurhistorie moeten zichtbaar en toegankelijk zijn door lokale initiatieven te ondersteunen, te bemoedigen en uit te leggen.
De belangstelling voor het ontstaan van de eigen samenleving is er dikwijls wel, maar vaak gericht op een erg ver verleden, heel specifieke gebeurtenissen of op totaal andere werelden dan de onze. Kennis over de lokale geschiedenis draagt bij tot meer begrip van de huidige manier van leven.
In dat geheel kan ook het ‘Duits Lijntje’, als een centrale as in onze gemeente, een belangrijke rol spelen. Wellicht dat lokaal erfgoed en cultuurhistorie zichtbaar kunnen worden gemaakt in een eigen museum, breed en speels opgezet in een te herbouwen Veghels stationsgebouw en -loods.
5. MEIERIJSTAD ALS VOORBEELDGEMEENTE
5.1 WAARIN WILLEN WE EEN VOORBEELD ZIJN?
Onze keuzes:
PvdA-GroenLinks vindt een goede relatie tussen burger en overheid van het grootste belang. Het uitgangspunt is een uitnodigende houding en vertrouwen in de burger vanuit bestuurders en ambtenaren van de gemeente Meierijstad in hun contact met de inwoners.
Wanneer iemand bij de gemeente aanklopt, verwachten wij een open houding vanuit de gemeente. Dit komt tot uiting in ‘ja mits-’ en niet in een ‘nee tenzij-houding’. We streven naar de juiste balans tussen burgerparticipatie en overheidsparticipatie.
Nu bijna iedereen toegang heeft tot internet moet de gemeente een toegankelijke digitale omgeving realiseren. Maar dat mag niet de enige mogelijkheid zijn om te communiceren met de gemeente. Communicatie van de gemeente Meierijstad onderscheidt zich in twee dimensies: een schriftelijk (digitaal, wijkbladen, brieven en dergelijke) en een mondeling deel (thema-avonden, wijkbezoek, huisbezoek).
In de digitale omgeving plaatsen we een ‘rode noodknop’ voor burgers om overbodige regels of ‘paarse krokodillen’ te melden. Overbodige regels zijn alle regels die niet noodzakelijk zijn voor het goed functioneren en regels die we niet kunnen of willen handhaven. De ‘paarse krokodil’ staat voor overdreven en klantonvriendelijke bureaucratie en regelzucht. We moeten nog meer werken vanuit het vertrouwen in de burger en minder vanuit achterdocht en controledrift.
We komen op voor mensen, die de extra lasten van de energietransitie niet kunnen dra
Wie voor de gemeente werkt, moet kunnen rekenen op een prettige werkomgeving bij een goede werkgever. We willen continuïteit borgen met vaste arbeidsovereenkomsten voor de gemeentelijke werknemers. Tevens dient het personeelsbeleid er op gericht te zijn dat het ambtenarenapparaat een goede afspiegeling is van de gemeentelijke samenleving. Daarbij bieden we ook werkgelegenheid aan mensen die het moeilijk hebben op de arbeidsmarkt. We voldoen minimaal aan de banenafspraak, maar streven naar meer.
Om werknemers bekend(-er) te maken met de gemeente bieden we hen een opleidingsprogramma aan gericht op kennis van de gemeente: geschiedenis, cultuur en specifieke kenmerken.
Daar waar mogelijk en wenselijk stimuleren we personeel om thuis te werken.
gen. Dat kan onder meer door het onderwerp continu bij onze partijgenoten in Den Haag onder de aandacht te brengen.
De Energiecoöperatie Meierijstad willen we voor een periode van vier jaar een financiële professionaliseringsimpuls geven. Want met de Energiecoöperatie Meierijstad willen we door middel van energiecoaches huishoudens laten adviseren over verduurzaming van hun woning. Dat draagt ook bij aan het terugdringen van de energierekening.
De rol van de gemeente op vele beleidsterreinen wordt belangrijker. Met de komst van de Omgevingswet, taken in sociale zaken, zorg en welzijn, energie en andere punten, is een sterke en innovatieve organisatie gewenst. Om als gemeente kwaliteit te leveren qua dienstverlening en een aantrekkelijke werkgever te zijn, is continu investeren in organisatieontwikkeling noodzakelijk. We zijn kritisch op het inhuren van externe bureaus en hebben de voorkeur om technisch-inhoudelijke kennis van zaken in eigen huis te hebben.
We willen in samenwerking met alle politieke partijen vrouwen enthousiasmeren voor een rol in de politiek om talenten zichtbaar te maken. We zullen met een initiatiefvoorstel komen in navolging van de gemeenteraad van Eindhoven.
PvdA-GroenLinks vindt het belangrijk dat de gemeente Fairtrade en biologisch inkoopt waar dit mogelijk is. Het is de meest duurzame combinatie die we op dit moment kennen. Als gemeente moet je niet willen bijdragen aan slavernij, uitbuiting, kinderarbeid en milieuvervuiling. Door maatschappelijk verantwoord in te kopen en te voldoen aan de criteria die voor gemeenten zijn vastgesteld, kan de gemeente een belangrijke bijdrage leveren aan het voorkomen van deze misstanden.
6. AANDACHTSPUNTEN PER KERN
6.1 KERNEN
Onze keuzes:
Aandacht voor woningbouw in Boerdonk, onder andere mogelijkheden tot zelfbouw, de bouw van kleine huisjes (tiny houses) en meer vrijheid in vorm en materiaalkeuze gericht op duurzaam wonen.
Bekijken welke mogelijkheden de basisschool biedt voor het onderbrengen van maatschappelijke functies in Boskant.
Initiatieven zoals “het dorpspark” positief tegemoet treden.
Ontwikkeling Vlagheideberg met nadruk op natuur. Recreatieve functie vooral gericht op wandelaars en fietsers, niet te intensief. Daar waar kansen liggen om aangrenzende gebieden van de Eerdse Bergen aan te kopen, deze in beheer overdragen aan de natuurwerkgroep Eerdse Bergen.
Controle en handhaving op illegale motorcrossers in natuurgebieden in en rondom Eerde uitbreiden en overtredingen bestraffen.
Mogelijkheid verkennen tot het realiseren van een recreatieve zwemplas op lokale maat in de omgeving Vlagheide.
Uitbreidingslocatie woningbouw Eerde ontwikkelen aan de Haakakker.
Tempo maken met realisatie van de nieuwe school.
Groene en speelrijke invulling van de voormalige pastorietuin, onder aanvoering van de dorpsraad en de actieve werkgroep.
Omnipark Erp realiseren binnen de financiële kaders zoals eerder door de raad gesteld.
Goede monitoring van de doorstroom en de verkeersveiligheid in de kern Erp.
Ontwikkeling woningbouw in Erp conform huidige plannen.
Aandacht voor verkeersveiligheid in Mariaheide. Bij knelpunten in overleg met de dorpsraad en bewoners kijken naar passende oplossingen.
Inrichting van de openbare ruimte tussen d’n Brak en de nieuwe Maria ter Heide school inrichten als multifunctionele verblijfplaats voor jong en oud.
Aandacht voor behoud van het groen rondom Nijnsel. Ruimte in en aan de kern voor woningbouw. Ook voor zelfbouwers.
De positie van de Beckart goed volgen, Nijnsel moet zijn dorpshuis behouden.
In Olland is een inhaalslag gewenst voor woningbouw. Locaties zijn de vrijgekomen kerk, sport- en speelveld achter de kerk en de Locht. In goed overleg met de omgeving en de dorpsraad.
De gemeente ondersteunt d’Looper als maatschappelijke functie voor de Ollandse gemeenschap.
Goed onderhoud van wandelpaden in het Dommeldal.
Behoud van het groen en de cultuurhistorisch waardevolle landschappen van Sint-Oedenrode.
Meer culturele activiteiten voor het publiek bij Kasteel Henkenshage. In overleg met de exploitant ruimte creëren voor het exposeren van kunst.
Het bestuurscentrum verdient een betere bezetting met activiteiten die aansluiten bij de behoeften van de Rooise gemeenschap. Een deel afstoten is mogelijk, maar we moeten te allen tijde het historisch aangezicht van Kasteel Dommelrode beschermen.
Zorgen voor een goede huisvesting van de Rooise Heemkundevereniging.
Beschermen van het zicht op de Knoptoren. Vaker openbaar toegankelijk maken van de toren.
Versterken en verfraaien van de wandel- en fietsverbindingen in en rondom Sint-Oedenrode. Onder andere van de Kienehoef richting Boskant en van Nijnsel onder de A50 door richting het centrum en weer naar Oud Rijsingen.
Bij mogelijk vertrek Ahrend, wat niet in de planning lijkt, zorgen voor versterking van het Dommeldal in combinatie met wonen.
We staan open voor herontwikkeling van De Goede Herder en andere inbouwprojecten.
De Aa beter betrekken bij de ruimtelijke inrichting van het centrum.
Een kunstroute-verbinding tussen de Noordkade en het centrum.
Meer handhaving en toezicht op kwaliteit van het openbaar groen in wijken als De Bunders en Veghel-Zuid. Ondersteuning bieden aan de wijkraden daar.
Een basisschool (dependance) in Veghels Buiten is denkbaar.
Duidelijke afbakening over wat er aan bedrijvigheid en activiteiten mogelijk is aan de Noordkade. Bereikbaarheid Noordkade (OV) en een goede afwikkeling van autoverkeer (inclusief parkeren) vereisen onderzoek.
Een actueel verkeerscirculatieplan dient ten grondslag te liggen aan besluiten voor bijvoorbeeld Rembrandtboulevard en de korte haak, die kunnen enkel worden gemaakt als de verkeersintensiteit fors wordt verminderd.
Onderzoeken wat de kansen en behoeften zijn voor een Omnipark Prins Willem Alexander.
Beschermen van de groene parel het Wijbosch Broek. Mogelijkheden tot woningbouw onderzoeken nabij Eerdsebaan/Loosbraak in overleg met dorpsraad.
Locatie Mixx-veldje ook in overleg met de dorpsraad bepalen.
Ervoor zorgen dat Zijtaart niet ruimtelijk ingesloten raakt tussen kanaal, A50 en industrie. Plannen maken voor ruimte voor natuurontwikkeling in Zijtaart, ook bij het stoppen van agrarische bedrijven.
Tijdig inspelen op woonbehoeften van de Zijtaartse inwoners.
Behoud en versterken van de maatschappelijke functie van dorpshuis ’t Klooster in Zijtaart. Ook voor culturele activiteiten als muzieklessen en de bibliotheek.